Η αυτοεξέταση του στήθους γίνεται από την ίδια την γυναίκα. Έχει σαν στόχο να εντοπίσει ψηλαφητές μάζες ή άλλες αλλαγές στους μαστούς. Είναι σημαντικό να έχετε μια εικόνα του στήθους σας όπως είναι φυσιολογικά. Αυτό αφορά τόσο το πώς φαίνεται (οπτική εικόνα) αλλά και το πώς το αισθάνεστε στην ψηλάφηση (απτική αίσθηση). Εάν υπάρξουν διαφοροποιήσεις από την συνηθισμένη του εικόνα τότε είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον ιατρό σας.

Δεν υπάρχει ομοφωνία στους ειδικούς όσον αφορά τη χρησιμότητα της αυτοεξέτασης του στήθους. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι δεν προσφέρει πολλά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Όμως:

  • Περίπου το 40% των περιπτώσεων του καρκίνου του μαστού το ανακαλύπτουν οι ίδιες οι γυναίκες με τη αυτοεξέταση.
  • Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η αυτοεξέταση δεν μειώνει τις πιθανότητες να καταλήξει μία γυναίκα από τον καρκίνο του μαστού.

Παρόλα αυτά πολλές γυναίκες αισθάνονται καλύτερα και περισσότερο ασφαλείς με το να ελέγχουν και οι ίδιες το στήθος τους. Παρακάτω περιγράφεται μια ορθή τεχνική για το πώς μπορεί να το κάνετε αυτό.

Τεχνική της αυτοεξέτασης του στήθους.

Η καλύτερη χρονικά στιγμή για να κάνετε μια αυτοεξέταση είναι η εβδομάδα μετά το τέλος της περιόδου σας. Μετά την περίοδο το στήθος είναι λιγότερο πρησμένο και ευαίσθητο στην πίεση, άρα η ψηλάφησή του είναι ευκολότερη. Εάν δεν έχετε πλέον περίοδο και βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση, μπορείτε να κάνετε την εξέταση όποτε θέλετε (καθιερώστε το μια φορά τον μήνα).

  • Σταθείτε μπροστά από έναν καθρέφτη. Τοποθετήστε και τα δύο χέρια στο πλάι σας. Ελέγξτε το στήθος σας για αλλαγές στο χρώμα, το μέγεθος και στο σχήμα του. Προσέξτε εάν υπάρχει κάποια ερυθρότητα, δείτε την υφή του, εάν υπάρχει κάποιο εξόγκωμα και ελέγξτε για βαθουλώματα. Δείτε πως φαίνονται οι θηλές σας. Μερικές γυναίκες έχουν ανεστραμμένες προς τα μέσα θηλές, αντί να προβάλουν προς τα έξω. Αυτό είναι φυσιολογικό αρκεί να μην αλλάζουν στην όψη με την πάροδο του χρόνου.
  • Σηκώστε τα χέρια σας πάνω από το κεφάλι και γυρίστε στο πλάι. Κοιτάξτε συνολικά τον μαστό στον καθρέφτη. Αν έχετε μεγάλο στήθος, σηκώστε το κάθε ένα, ώστε να μπορείτε να δείτε το δέρμα από κάτω.
  • Στη συνέχεια, ξαπλώστε και βάλτε το αριστερό σας χέρι πάνω από το κεφάλι σας (αυτό κάνει το αριστερό στήθος πιο επίπεδο και το καθιστά ευκολότερο στην εξέταση). Χρησιμοποιήστε το δεξί χέρι για να εξετάσετε το αριστερό στήθος σας. Ξεκινώντας από το ανώτερο σημείο κοντά στη μασχάλη, ψηλαφήστε πάνω-κάτω σε όλο τον μαστό. Κάνετε μικρούς κύκλους με τα τρία μεσαία δάχτυλα σας. Χρησιμοποιήστε τις άκρες των δαχτύλων σας (τις τελευταίες 2 φάλαγγες) κάνετε μικρές κυκλικές κινήσεις, σαν να ψάχνετε να βρείτε ένα στραγάλι. Σε κάθε σημείο του μαστού κάνετε τρεις κύκλους: ένα πολύ ελαφρύ (επιφανειακό), ένα με λίγο μεγαλύτερη πίεση, και έναν πιο βαθιά. Στη συνέχεια αλλάξτε χέρι και κάνε το ίδιο πράγμα για τον άλλο μαστό.
  • Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε τις πλευρές ψηλαφώντας το στήθος σας. Τα κακοήθη εξογκώματα είναι συνήθως σκληρά, έχουν ακανόνιστες άκρες, και μερικές φορές φαίνονται σαν να είναι “κολλημένα” στο στήθος σας. Αν δεν είστε σίγουρη για ένα εξόγκωμα που ψηλαφάτε, δείτε τον ιατρό σας.

Δείτε το video

 

Πότε πρέπει να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας;

Είναι σημαντικό να ζητήσετε την γνώμη του ιατρού σας εάν παρατηρήσετε κάποιες αλλαγές στο στήθος σας και παρουσιάσετε κάποιο από τα παρακάτω σημεία ή συμπτώματα. Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι πολλές φορές, καλοήθεις καταστάσεις ή παθήσεις που δεν εμπνέουν ανησυχία μπορεί να προκαλούν παρόμοιες αλλαγές στο στήθος.

 

Ψηλαφητό οζίδιο.

Είναι το πιο συνηθισμένο εύρημα που μπορεί να σας οδηγήσει στον ιατρό σας. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή εάν έχει κάποιο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά.

  • Ψηλαφητή μάζα (οζίδιο) στον μαστό το οποίο είναι σκληρό, έχει ανώμαλη μορφή δεν πονάει και δεν μετακινείται όταν πιέζεται με τα δάκτυλα. Μοιάζει κολλημένο στον θώρακα ή στο δέρμα.
  • Εάν παραμένει και δεν μειώνεται σε μέγεθος ή δεν εξαφανίζεται μετά την περίοδο.
  • Εάν είναι ευαίσθητο στην πίεση αλλά δεν πονά πολύ. Τα επώδυνα οζίδια συνήθως προκαλούνται σε καλοήθεις καταστάσεις. Σε κάθε περίπτωση είναι καλύτερα να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.
  • Οζίδια (ψηλαφητές μάζες) στην περιοχή της μασχάλης θέλουν επίσης προσοχή. Είναι συνήθως μικρά, σκληρά και δεν πονάνε, αν και κάποιες φορές υπάρχει ευαισθησία στην εξέταση.

 

Αλλαγές στο σχήμα και το μέγεθος του στήθους.

  • Αλλαγή στο χρώμα ή την υφή του δέρματος των μαστών. Το δέρμα μπορεί να μοιάζει με φλοιό πορτοκαλιού, σκληρό με μικρά βαθουλώματα.
  • Κοκκινίλα, πρήξιμο, πόνος στην ψηλάφηση και αυξημένη θερμοκρασία στο δέρμα. Πρόκειται για εικόνα φλεγμονής.
  • Η απότομη αύξηση ή μείωση στο μέγεθος του ενός μαστού, ή η αξιοσημείωτη διαφορά μεγέθους των δύο μαστών ιδιαίτερα εάν αυτό δεν υπήρχε προηγουμένως.
  • Φαγούρα στο δέρμα του στήθους και την θηλή, που δεν υποχωρεί παρά την αγωγή με αλοιφές.

Αλλαγές στη θηλή.

  • Αναστροφή (εισολκή) της θηλής προς τα μέσα που δεν υπήρχε πριν.
  • Έκκριμα από μία μόνο θηλή χωρίς άσκηση πίεσης, το οποίο είναι αιματηρό ή ορώδες.
  • Αλλαγή στο χρώμα της και πρήξιμο της θηλής ή της περιοχής γύρω από αυτήν.

 

Περισσότερες πληροφορίες

www.uptodate.com

www.cancer.ca

www.cancer.gov

Το παραπάνω ενημερωτικό κείμενο περιέχει γνώμες και πληροφορίες για θέματα σχετικά με την υγεία της γυναίκας. Δεν υπαγορεύει κάποιον αποκλειστικό τρόπο για την αντιμετώπιση ενός θέματος υγείας και δεν αποκλείει άλλους αποδεκτούς τρόπους θεραπείας.

Ο γιατρός σας είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών για τις ερωτήσεις και τις ανησυχίες που σχετίζονται με το ιατρικό σας πρόβλημα.