Ο υπολογισμός της πιθανής ημερομηνίας τοκετού (ΠΗΤ) αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα για την σωστή παρακολούθηση μίας εγκυμοσύνης.

  • Η πιθανή ημερομηνία τοκετού είναι περίπου 40 εβδομάδες (280 ημέρες) μετά από της πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου.
  • Η ακριβέστερη εκτίμηση της πιθανής ημερομηνίας τοκετού γίνεται στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
  • Η υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του εμβρύου στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης αποτελεί την ακριβέστερη μέθοδο προσδιορισμού της ηλικίας κύησης και της πιθανής ημερομηνίας τοκετού

 

Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την ακριβή ΠΗΤ

Ο ακριβής υπολογισμός της πιθανής ημερομηνίας τοκετού (ΠΗΤ) έχει μεγάλη σημασία για την σωστή παρακολούθηση της εγκυμοσύνης. Γνωρίζοντας την ΠΗΤ μπορούμε:

  • Να προγραμματίσουμε σωστά την μαιευτική παρακολούθηση.
  • Να προσδιορίσουμε τον χρόνο που πρέπει να γίνουν συγκεκριμένες εξετάσεις (π.χ. αυχενική διαφάνεια).
  • Να εκτιμήσουμε την ανάπτυξη του εμβρύου.
  • Να εντοπίσουμε και να αντιμετωπίσουμε περιπτώσεις πρόωρου τοκετού.
  • Να παρέμβουμε σε περιπτώσεις παράτασης της εγκυμοσύνης μετά από ένα καθορισμένο όριο (συνήθως 41 εβδομάδες).

 

Πόση είναι η διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Η διάρκεια της εγκυμοσύνης προσδιορίζεται ως εξής:

  • Η σύλληψη συνήθως γίνεται 2 εβδομάδες (14 ημέρες) μετά την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου, σε έναν συνηθισμένο και τακτικό κύκλο 28 ημερών
  • Η διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι περίπου 38 εβδομάδες (266 ημέρες) από την ημερομηνία που έχει γίνει η σύλληψη.
  • Η συνολική διάρκεια από την τελευταία περίοδο έως την πιθανή ημερομηνία τοκετού είναι 40 εβδομάδες (280 ημέρες).

Έχει υπολογιστεί ότι το 85% των τοκετών θα γίνει μία εβδομάδα πριν ή μετά από αυτήν την ημερομηνία (39-41 εβδομάδες κύησης).

Με βάση τα παραπάνω:

  • Τελειόμηνος θεωρείται ο τοκετός από τις 37 έως τις 41 εβδομάδες.
  • Πρόωρος είναι ο τοκετός πριν τις 37 εβδομάδες.
  • Παράταση θεωρείται όταν μια εγκυμοσύνη ξεπερνά τις 41 εβδομάδες.

 

Πως υπολογίζουμε την πιθανή ημερομηνία τοκετού;

Ο προσδιορισμός της πιθανής ημερομηνίας τοκετού βασίζεται:

  • στην τελευταία περίοδο και
  • στα ευρήματα από το υπερηχογράφημα του εμβρύου.

Ακριβέστερη εκτίμηση της ΠΗΤ γίνεται στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Εάν η ΠΗΤ προσδιοριστεί και καθοριστεί στην αρχή της εγκυμοσύνης πολύ σπάνια χρειάζεται να αναθεωρηθεί και να αλλάξει αργότερα στη εγκυμοσύνη.

  • Παραδοσιακά η πιθανή ημερομηνία τοκετού προσδιορίζεται προσθέτοντας 40 εβδομάδες (280 ημέρες) στην πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου (τελευταία έμμηνος ρύση, ΤΕΡ).
  • Η υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του εμβρύου στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης αποτελεί ακριβέστερη μέθοδο για τον προσδιορισμό της ηλικίας κύησης και της πιθανής ημερομηνίας τοκετού.
  • Σε περίπτωση εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) η πιθανή ημερομηνία τοκετού προσδιορίζεται προσθέτοντας 38 εβδομάδες στην ημερομηνία που έγινε η εμβρυομεταφορά.

 

Προσδιορισμός της ΠΗΤ από την τελευταία περίοδο

Το πρώτο βήμα για τον προσδιορισμό της πιθανής ημερομηνίας τοκετού είναι να γνωρίζουμε την ημέρα που ξεκίνησε η τελευταία περίοδος (πρώτη ημέρα τελευταίας περιόδου, ΤΕΡ) και να προσθέσουμε 40 εβδομάδες (280 ημέρες). Σε αυτή την περίπτωση υποθέτουμε ότι υπάρχει σταθερός, τακτικός κύκλος 28 ημερών, και ότι η σύλληψη έγινε την 14η ημέρα. Όμως συχνά δεν μπορούμε πάντα να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον τρόπο υπολογισμού επειδή μερικές φορές:

  • Ο κύκλος δεν είναι σταθερός και δεν μπορεί να καθοριστεί η ημέρα της ωορρηξίας και σύλληψης με ακρίβεια.
  • Η μέλλουσα μητέρα δεν θυμάται πότε ακριβώς ήταν η πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου της.
  • Υπήρχαν επεισόδια με αιμορραγίες και δεν είναι σίγουρη για την τελευταία περίοδο.
  • Θήλαζε και δεν είχε περίοδο.

Υπολογίζουμε ότι στο 30% των περιπτώσεων ο υπολογισμός της ΠΗΤ με βάση την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου είναι ανακριβής.

 

Προσδιορισμός της ΠΗΤ από τον υπέρηχο

Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, δηλαδή μέχρι την 13η εβδομάδα, το έμβρυο μεγαλώνει με σταθερούς ρυθμούς. Μπορούμε με μεγάλη ακρίβεια να αντιστοιχίσουμε το μήκος του εμβρύου (CRL) με συγκεκριμένη εβδομάδα και ημέρα κύησης. Ειδικότερα το μήκος του εμβρύου στο διάστημα 6-9 εβδομάδες, αυξάνεται περίπου 1 χιλιοστό κάθε ημέρα.

  • Στις 6 εβδομάδες το μήκος είναι 4 χιλιοστά.
  • Στις 7 εβδομάδες το μήκος είναι 11 χιλιοστά.
  • Στις 8 εβδομάδες το μήκος είναι 17 χιλιοστά.
  • Στις 9 εβδομάδες το μήκος είναι 23 χιλιοστά.

Μετρώντας υπερηχογραφικά το μήκος του εμβρύου:

  • Αν γνωρίζουμε την μερομηνία της τελευταίας περιόδου ή την ημερομηνία σύλληψης μπορούμε να επαληθεύσουμε την ηλικία κύησης και η σωστή ανάπτυξη του εμβρύου.
  • Αν δεν γνωρίζουμε την ημερομηνία της τελευταίας περιόδου ή την ημερομηνια σύλληψης μπορούμε να προσδιορίσουμε την ηλικία κύησης και την πιθανή ημερομηνία τοκετού

Ο ακριβέστερος τρόπος υπολογισμού της ηλικίας κύησης και άρα της πιθανής ημερομηνίας τοκετού γίνεται με την υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του εμβρύου στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης (έως τις 13 εβδομάδες). Όσο πιο νωρίς γίνει η μέτρηση του μήκους στο 1ο τρίμηνο τόσο πιο ακριβής είναι ο προσδιορισμός της ηλικίας κύησης. Συγκρίνοντας την πιθανή ημερομηνία τοκετού που προκύπτει από την τελευταία περίοδο με την ημερομηνία που προκύπτει με βάση το μήκος του εμβρύου τότε:

  • Μέχρι τις 9 εβδομάδες, εάν υπάρχει απόκλιση περισσότερο από 5 ημέρες, υπολογίζουμε την πιθανή ημερομηνία τοκετού με βάση το αποτέλεσμα του υπερήχου.
  • Από τις 9 μέχρι τις 13 εβδομάδες, εάν υπάρχει απόκλιση περισσότερο από 7 ημέρες υπολογίζουμε πιθανή ημερομηνία τοκετού με βάση το αποτέλεσμα του υπερήχου.

Το μέγεθος του εμβρυϊκού σάκου στην αρχή της εγκυμοσύνης δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον ακριβή υπολογισμό της ηλικίας κύησης και της πιθανής ημερομηνίας τοκετού.

Υπολογισμός της πιθανής ημερομηνίας τοκετού στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης βασισμένος σε υπερηχογραφικές μετρήσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει στην σπάνια περίπτωση που δεν έχει προηγηθεί υπερηχογράφημα στο 1ο τρίμηνο. Εάν η πιθανή ημερομηνία τοκετού έχει οριστεί στο 1ο τρίμηνο δεν αλλάζει αργότερα με βάση τις υπερηχογραφικές μετρήσεις του εμβρύου στο 2ο τρίμηνο. Στο 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης η ανάπτυξη του εμβρύου υπολογίζεται με την μέτρηση της κεφαλής του, της περιμέτρου της κοιλίας και του μήκους του μηριαίου οστού.

 

Στο ιατρείο μας

Θεωρούμε τον υπολογισμό της πιθανής ημερομηνίας τοκετού το πρώτο σημαντικό βήμα για την σωστή παρακολούθηση μίας εγκυμοσύνης.

  • Ακολουθούμε τις οδηγίες του Αμερικάνικου Κολλεγίου Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (ACOG) και προσδιορίζουμε την πιθανή ημερομηνία τοκετού στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Επιδιώκουμε αυτό να γίνεται ιδανικά από τις 7 έως τις 9 εβδομάδες κύησης.
  • Χρησιμοποιούμε το κορυφαίο μηχάνημα υπερήχων Voluson E10 BT18 ώστε να επιτύχουμε την καλύτερη και ακριβέστερη απεικόνιση του εμβρύου στο πρώτο τρίμηνο της κύησης.

 

Περισσότερες πληροφορίες

www.acog.org (Committee Opinion, number 700, May 2017)

www.smfm.org

Το παραπάνω ενημερωτικό κείμενο περιέχει γνώμες και πληροφορίες για θέματα σχετικά με την υγεία της γυναίκας. Δεν υπαγορεύει κάποιον αποκλειστικό τρόπο για την αντιμετώπιση ενός θέματος υγείας και δεν αποκλείει άλλους αποδεκτούς τρόπους θεραπείας.

Ο γιατρός σας είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών για τις ερωτήσεις και τις ανησυχίες που σχετίζονται με το ιατρικό σας πρόβλημα.