Τo ενδομήτριο αντισυλληπτικό σπείραμα (IUCD, Intra-uterine Contraceptive Device, NOVA-T) είναι μια αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης η οποία είναι επίσης γνωστή ως «το σπιράλ». Τοποθετείται στο εσωτερικό της μήτρας και μπορεί να παραμείνει εκεί για έως και πέντε χρόνια. Οι περισσότερες γυναίκες που χρησιμοποιούν σπιράλ δεν έχουν κανένα πρόβλημα. Ονομάζεται σπιράλ επειδή αυτό το σχήμα είχαν οι πρώτες συσκευές το 1960.
Τι είναι η ενδομήτρια συσκευή αντισύλληψης NOVA–T
Το NOVA-T είναι μια μικρή συσκευή που κατασκευάζεται από πλαστικό και χαλκό που τοποθετείται μέσα στη μήτρα. Δύο νήματα που συνδέονται με την άκρη του NOVA-T περνούν μέσα από τον τράχηλο της μήτρας και βγαίνουν στον κόλπο. Αυτά επιτρέπουν την εύκολη αφαίρεσή του. Η συσκευή είναι σε σχήμα «Τ» (τα δύο σκέλη αναδιπλώνονται για την εισαγωγή) και είναι στο μέγεθος ενός σπίρτου. Όταν τοποθετείται ταιριάζει ακριβώς στο σχήμα και το μέγεθος του εσωτερικού μιας φυσιολογικής μήτρας.
Το NOVA-T μπορεί να εύκολα να τοποθετηθεί μέσα στη μήτρα από κατάλληλα εκπαιδευμένο γιατρό.
Πώς λειτουργεί το NOVA–T
Το NOVA-T δυσκολεύει την γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπέρμα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της δράσης του χαλκού που υπάρχει στην συσκευή. Καθιστά την βλέννα στον τράχηλο της μήτρας και το ενδομήτριο (που επενδύει το εσωτερικό της μήτρας), εχθρικά προς το σπέρμα και το ωάριο. Αυτό σημαίνει ότι εμποδίζει το σπέρμα να εισέλθει στη μήτρα και να κινηθεί εντός της. Επίσης αποτρέπει την εμφύτευση του ωαρίου στο ενδομήτριο.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το NOVA–T όσον αφορά την αντισύλληψη
Το NOVA-T είναι πολύ αποτελεσματικό. Μόνο 1 με 2 για κάθε 100 γυναίκες που το χρησιμοποιούν ως αντισύλληψη θα μείνουν έγκυες σε διάστημα πέντε ετών. Αν το συγκρίνουμε αυτό με τα ποσοστά της εγκυμοσύνης όταν δεν χρησιμοποιείται αντισύλληψη, περισσότερες από 80 στις 100 σεξουαλικά ενεργές γυναίκες θα μείνουν έγκυος μέσα σε ένα έτος. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 95% στα δύο χρόνια. Το NOVA-T λειτουργεί για διάστημα 5 ετών.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του NOVA–T
Μετά την τοποθέτηση του NOVA-T δεν χρειάζεται πλέον να χρησιμοποιείτε άλλες μεθόδους αντισύλληψης. Σε αντίθεση με τους χρήστες του αντισυλληπτικού χαπιού, δεν χρειάζεται να σκεφτούμε σχετικά με την αντισύλληψη κάθε μέρα. Το NOVA-T δεν επηρεάζει την σεξουαλική επαφή και την σεξουαλική διάθεση (λίμπιντο). Δεν περιέχει ορμόνες και έτσι δεν έχει καμία επίδραση στο υπόλοιπο σώμα. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα επηρεάσει τη διάθεσή σας και το βάρος σας. Χρησιμοποιώντας NOVA-T δεν αυξάνεται ο κίνδυνος να εμφανίσετε κάποιον τύπο καρκίνου στο μέλλον.
Ποια προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν
Αν και η πλειοψηφία των γυναικών με NOVA-T δεν έχουν κανένα πρόβλημα, μπορεί περιστασιακά να προκύψουν κάποια προβλήματα.
Βαριές και επώδυνες περιόδους. Μερικές γυναίκες διαπιστώνουν ότι το σπιράλ αυξάνει την αιμορραγία και τον πόνο στην διάρκεια της περιόδου. Αυτό συμβαίνει πιο συχνά τους πρώτους μήνες μετά την εισαγωγή του και, στη συνέχεια, συχνά υποχωρεί. Αυτό σημαίνει ότι το NOVA-T ίσως να μην είναι κατάλληλο εάν έχετε ήδη πολύ αίμα ή πόνο στην περίοδο. Σε τέτοιες περιπτώσεις ίσως το MIRENA να είναι η αντισυλληπτική συσκευή που σας ταιριάζει. (Δείτε το φυλλάδιο που αφορά το MIRENA). Αν έχετε επώδυνες και βαριές περιόδους, και το NOVA-T είναι στη σωστή θέση, η αντιμετώπιση είναι με τον ίδιο τρόπο όπως και σε γυναίκες που δεν έχουν σπιράλ. Συνήθως χρησιμοποιούνται αντιφλεγμονώδη παυσίπονα ή άλλα φάρμακα για να πάρετε πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου σας.
Λοίμωξη. Υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος μόλυνσης της μήτρας (πυελική φλεγμονή) κατά την εισαγωγή του NOVA-T. Ο κίνδυνος αυτός περιορίζεται εντός των πρώτων 20 ημερών μετά την εισαγωγή. Ο καλός καθαρισμός με αντισηπτικά του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας και η χρήση αποστειρωμένων εργαλείων μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο. Συχνά συνιστάται και χρήση αντιβίωσης μετά την τοποθέτηση. Εάν ήδη υπάρχει φλεγμονή στην περιοχή των γεννητικών οργάνων πρέπει να προηγηθεί θεραπεία.
Έκτοπη κύηση. Η πιθανότητα να μείνετε έγκυος ενώ χρησιμοποιείτε NOVA-T είναι πολύ μικρή. Ωστόσο, εάν μείνετε έγκυος, υπάρχει κίνδυνος να είναι μια έκτοπη κύηση (εγκυμοσύνη στην σάλπιγγα και όχι στη μήτρα). Αυτό είναι πολύ σπάνιο, αλλά αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να είναι μια σοβαρή κατάσταση.
Το σπιράλ δεν προκαλεί έκτοπη κύηση ούτε αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισής της. Αντίθετα μειώνει συνολικά την αυτήν την πιθανότητα. Όμως αν και είναι πολύ αποτελεσματικό στην πρόληψη της ενδομήτριας εγκυμοσύνης, είναι λιγότερο αποτελεσματικό στην πρόληψη της έκτοπης κύησης. Αυτό σημαίνει ότι οι εγκυμοσύνες που αναπτύσσουν ενώ υπάρχει σπιράλ έχουν σημαντική πιθανότητα να είναι έκτοπες. Επικοινωνήστε με τον ιατρό εάν καθυστερήσει πολύ η περίοδο (ή η εάν περίοδος σας είναι πολύ ελαφριά και παρατεταμένη). Επίσης εάν νιώσετε πόνο χαμηλά στην κοιλιά (ιδίως αν αφορά μόνο μια πλευρά).
Αυτόματη αποβολή. Πολύ σπάνια το NOVA-T μπορεί να βγει μόνο του χωρίς να το καταλάβετε. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια μιας περιόδου, συνηθέστερα στους τρεις πρώτους μήνες μετά την τοποθέτηση.
Μια καλή ιδέα είναι να ελέγχετε τα νήματα του NOVA-T μετά την περίοδό σας. Εάν δεν μπορείτε να τα αισθανθείτε και ανησυχείτε μήπως αποβλήθηκε, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε επιπλέον προφυλάξεις όπως το προφυλακτικό, μέχρι ο ιατρός να ελέγξει ότι το σπιράλ είναι ακόμα εκεί. Εάν το σπιράλ έχει βγει τις τελευταίες μέρες μπορεί να χρειαστεί επείγουσα αντισύλληψη.
Τραυματισμός στη μήτρα. Κατά την τοποθέτηση του NOVA-T, πολύ σπάνια, μπορεί να δημιουργηθεί μια μικρή τρύπα στη μήτρα (διάτρηση μήτρας). Το σπιράλ προβάλει από το τοίχωμα της μήτρας και μπορεί να εισέλθει στην κοιλία. Συμβαίνει σε λιγότερες από 2 γυναίκες ανά 1.000, συνήθως κατά την ώρα της τοποθέτησης. Μπορεί να προκαλέσει πόνο, συνήθως όχι σοβαρό. Το κύριο σημείο είναι ότι δεν αισθάνεστε τα νήματα.
Εάν δεν μπορείτε πλέον να αισθάνεστε τα νήματα του NOVA-T, αυτό συνήθως σημαίνει ότι έχουν παρασυρθεί στο εσωτερικό του τραχήλου της μήτρας. Εάν έχετε αμφιβολίες ζητήστε από τον ιατρό σας να το εντοπίσει με ένα υπερηχογράφημα. Αν δεν βρεθεί με τον υπέρηχο ίσως χρειαστεί να γίνει μία ακτινογραφία.
Πότε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το NOVA–T
Το NOVA-T είναι κατάλληλο για τις περισσότερες γυναίκες. Σε λίγες περιπτώσεις δεν συνιστάται, όπως:
- Άγνωστης αιτίας ανώμαλη κολπική αιμορραγία.
- Φλεγμονή έσω γεννητικών οργάνων.
- Πολύ μεγάλα ινομυώματα που αλλάζουν σχήμα στην κοιλότητα της μήτρας.
- Συγγενείς ανωμαλίες (σχήματος) μήτρας.
Πριν την τοποθέτηση θα σας γίνουν ερωτήσεις για επιβεβαιωθεί ότι είναι ασφαλής η χρήση του για σας.
Τοποθέτηση του NOVA-T
Προετοιμασία
Η τοποθέτηση μπορεί να γίνει στο ιατρείο και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία. Προτείνουμε να πάρετε όποιο αναλγητικό προτιμάτε (π.χ. Depon, Nurofen) μία ώρα πριν την τοποθέτηση. Η λήψη τροφής και νερού δεν απαγορεύεται. Προτείνουμε να τοποθετείται αμέσως μετά την περίοδο ώστε να είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει κίνδυνος κύησης. Εάν αποφασίσετε να το βάλετε αργότερα μέσα στον κύκλο χρησιμοποιείστε κάποιο αντισυλληπτικό μέσο από την τελευταία περίοδο έως την τοποθέτηση.
Η διαδικασία της τοποθέτησης
Η διαδικασία μοιάζει με αυτή της λήψης του τέστ Παπανικολάου. Ένα μητροσκόπιο τοποθετείται στον κόλπο και ο τράχηλος καθαρίζεται με αντισηπτικό (Betadine). Με ένα μεταλλικό εργαλείο ελέγχεται το μέγεθος και η θέση της μήτρας. Το NOVA-T, που βρίσκεται μέσα σε μια ειδική πλαστική συσκευή τοποθέτησης, οδηγείται μέσα στην μήτρα. Αυτή είναι η μόνη στιγμή που μπορεί να νιώσετε λίγο πόνο.
Μετά την τοποθέτηση
Μπορεί να έχετε ήπιο πόνο (σαν της περιόδου) για λίγες ώρες. Πάρτε τα αναλγητικά που προτιμάτε. Μικρή ποσότητα αίματος από τον κόλπο μπορεί να υπάρχει για λίγες ημέρες. Άμεσα μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές δραστηριότητές σας. Μάθετε να ελέγχετε με το χέρι σας τη θέση των νημάτων, ψηλαφώντας τα μέσα στον κόλπο.
Αποφύγετε την σεξουαλική επαφή για όσο έχετε αίμα. Το NOVA-T παρέχει αντισυλληπτική προστασία άμεσα μετά την εισαγωγή του. Είναι καλύτερο αυτό να γίνεται τακτικά, για παράδειγμα μια φορά το μήνα μετά από την περίοδο.
Παρακολούθηση
Επισκεφτείτε τον ιατρό σας μετά από την πρώτη περίοδο από την τοποθέτηση για ελεγχθεί η σωστή θέση του NOVA-T στη μήτρα. Αυτό γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο και επισκόπηση των νημάτων. Η παρακολούθησή του ακολούθως γίνεται στα πλαίσια του ετήσιου γυναικολογικού ελέγχου. Οι περισσότερες γυναίκες δεν έχουν κανένα πρόβλημα, και το σπιράλ μπορεί να παραμείνει στη θέση του για πολλά χρόνια.
Αφαίρεση και αλλαγή του NOVA–T
Η διάρκεια ζωής του είναι 5 χρόνια. Η αφαίρεσή του μπορεί να γίνει όποτε το επιλέξετε εσείς και είναι ανώδυνη. Εάν θέλετε να συνεχίσετε την χρήση του η τοποθέτηση της νέας συσκευής μπορεί να γίνει άμεσα. Σπάνια, εάν υπάρχει «σύσπαση» του τραχήλου της μήτρας κατά την αφαίρεση του παλαιού μπορεί να είναι αδύνατη η εισαγωγή άμεσα νέας συσκευής. Τότε η τοποθέτηση θα γίνει στον επόμενο κύκλο.
Η γονιμότητα επανέρχεται αμέσως μετά την αφαίρεση του NOVA-T.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σερβιέτες ή ταμπόν στις περιόδους. Εάν χρησιμοποιείτε ταμπόν κατά την διάρκεια της περιόδου προσέξτε να μην τραβήξετε τα νήματα όταν το αφαιρείτε. Το τεστ Παπανικολάου μπορεί επίσης να ληφθεί ενώ έχετε σπιράλ. Μερικές φορές, στο αποτέλεσμα μπορεί να φαίνεται ότι υπάρχει ένας μικροργανισμός στον τράχηλο που ονομάζεται ακτινομύκητας Αυτό δεν σημαίνει ότι το NOVA-T πρέπει να αφαιρεθεί. Αν έχετε πόνο στην κοιλιά χαμηλά μαζί με τα σημάδια της μόλυνσης, όπως πυρετό, ο ιατρός σας μπορεί να σκεφτεί την αφαίρεση του σπιράλ.
Ενημερώστε το ιατρό εάν οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμβαίνουν
- Παρατεταμένος πόνος στην κοιλιά (έντονος ή πέρα από τις 48 ώρες) μετά από την εισαγωγή του NOVA-T.
- Καθυστέρηση στην περίοδο ή αιμορραγία μεταξύ των περιόδων.
- Καθυστέρηση στην περίοδο και κοιλιακός πόνος χαμηλά που εντοπίζεται σε μια πλευρά (η οποία μπορεί να οφείλεται σε μια έκτοπη κύηση).
- Αυξημένες, δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις με ή χωρίς πόνο (που μπορεί να υποδηλώνουν λοίμωξη).
- Αν υποψιάζεστε ότι το NOVA-T έχει βγει ή βγαίνει.
