Η βαθμολογία του Βishop (Bishop score) χρησιμοποιείται για να αξιολογηθεί o τράχηλος της μήτρας πριν τον τοκετό. Συγκεκριμένα προσδιορίζεται η ωρίμανση του τραχήλου ώστε:

  • Να εκτιμηθεί η πιθανότητα επιτυχίας σε περίπτωση που προγραμματίζεται πρόκληση τοκετού.
  • Να εκτιμηθούν οι πιθανότητες επίτευξης κολπικού τοκετού σε περίπτωση αυτόματης έναρξής του.

Ουσιαστικά αυτή η εξέταση βοηθά στο να δει ο ιατρός ή η μαία σας εάν το σώμα σας είναι έτοιμο για την διαδικασία του τοκετού και ποιες είναι οι πιθανότητες να γεννήσετε κολπικά.

Πως γίνεται η εξέταση;

Πρόκειται ουσιαστικά για μία κολπική εξέταση στην οποία η/ο εξεταστής χρησιμοποιεί το χέρι του. Συνήθως η διαδικασία δεν είναι επώδυνη. Μπορεί όμως να νιώσετε μια μικρή δυσφορία. Συμβουλή μας είναι να είστε όσο πιο χαλαρές γίνεται κατά την διάρκεια της εξέτασης για να είναι μικρότερη η δυσφορία. Ενημερώστε τον εξεταστή μόλις νιώσετε ενόχληση, για να σταματήσει την διαδικασία εάν χρειάζεται.

Θα ξεντυθείτε από την μέση και κάτω βγάζοντας το εσώρουχο. Θα καλυφθείτε αμέσως με ένα σεντόνι ή φούστα μια χρήσεως. Θα λυγίσετε τα πόδια στα γόνατα όσο γίνεται και θα τα κρατήσετε ανοιχτά. Φορώντας γάντια μιας χρήσεως ο ιατρός ή μαία θα εισάγει τα δάχτυλα μέσα στον κόλπο σας. Πάντα χρησιμοποιείτε μια λιπαντική ουσία για να ελαττωθεί το αίσθημα δυσφορίας που μπορεί να έχετε. Η εξέταση διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα.

 

Πως μεταβάλετε ο τράχηλος στον τοκετό;

Φυσιολογικά στην διάρκεια της εγκυμοσύνης ο τράχηλος της μήτρας παραμένει κλειστός με σκοπό το έμβρυο να παραμένει ασφαλές μέσα στην μήτρα μέχρι την ώρα του τοκετού. Ο τράχηλος είναι επίσης μακρύς, με μήκος φυσιολογικά 3-4 εκατοστά, σκληρός στη σύστασή του και βρίσκεται ψηλά στον κόλπο. Το κεφάλι του εμβρύου βρίσκεται φυσιολογικά ψηλά, πάνω από την λεκάνη και κινείται ελεύθερα. Όσο όμως πλησιάζει η ώρα του τοκετού αυτά τα χαρακτηριστικά αλλάζουν προοδευτικά. Συγκεκριμένα:

  • Διαστολή. Ο τράχηλος παρουσιάζει σταδιακά διαστολή, δηλαδή ανοίγει, ακόμη και πριν την έναρξη των συσπάσεων του τοκετού μερικές φορές. Η διαστολή είναι ο πιο σημαντικός δείκτης παρακολούθησης την εξέλιξης του τοκετού στο 1ο του στάδιο. Αποτελεί επίσης τον πιο σημαντικό δείκτη στην εκτίμηση του Bishop score.
  • Εξάλειψη. Η εξάλειψη ουσιαστικά σημαίνει το πόσο μακρύς είναι ο τράχηλος. Σταδιακά, συχνά πριν την έναρξη του τοκετού αλλά και κατά την διάρκειά του, το μήκος του τραχήλου μειώνεται. Από τα 3 εκατοστά που είναι το μήκος του φυσιολογικά στην διάρκεια της εγκυμοσύνης, φτάνει τελικά να γίνει τόσο λεπτός όσο ένα φύλλο χαρτί.
  • Θέση του εμβρύου. Η θέση του εμβρύου προσδιορίζει την κάθοδο της κεφαλής του μέσα στην λεκάνη της γυναίκας. Ο ιατρός ή η μαία εντοπίζουν στην διάρκεια της κολπικής εξέτασης τις ισχιακές άκανθες που είναι τμήμα των οστών της λεκάνης και βρίσκονται περίπου 3-4 εκατοστά μέσα στον κόλπο. Αρνητικοί αριθμοί σημαίνουν ότι το κεφάλι είναι ψηλά, πάνω από την λεκάνη. Θετικοί αριθμοί σημαίνουν ότι το κεφάλι έχει κατέβει μέσα στην λεκάνη και έχει περάσει από το πιο στενό σημείο της.
  • Σύσταση του τραχήλου. Κατά την διάρκεια της πρώτης εγκυμοσύνης ο τράχηλος είναι σκληρός στη σύστασή του. Στην αφή δημιουργεί αίσθηση παρόμοια με την ψηλάφηση του σαγονιού. Όσο πλησιάζει ο τοκετός ο τράχηλος μαλακώνει και σταδιακά αρχίζει να ανοίγει.
  • Θέση του τραχήλου. Η θέση του τραχήλου μεταβάλλεται και μετακινείται πιο μπροστά (κοντά στην έξοδο του κόλπου) καθώς ο τοκετός πλησιάζει.

Που βασίζεται η βαθμολογία του Βishop;

Η βαθμολογία βασίζεται στα ευρήματα της κολπικής εξέτασης Στην εξέταση για τον προσδιορισμό του Bishop score, αξιολογείται η κατάσταση και τη θέση του τραχήλου της μήτρας και καθορίζεται η θέση της κεφαλής του μωρού μέσα στην λεκάνη. Οι παράγοντες που αξιολογούνται ακριβώς είναι οι εξής:

  • Η διαστολή του τραχήλου της μήτρας. Όσο πιο ανοικτός είναι ο τράχηλος τόσο μεγαλύτερη η βαθμολογία (βαθμολογία από 0 έως 3).
  • Πόσο έχει μειωθεί το μήκος του τραχήλου. Όσο πιο κοντός είναι ο τράχηλος τόσο μεγαλύτερη η βαθμολογία (βαθμολογία από 0 έως 3).
  • Πόσο χαμηλά στη λεκάνη βρίσκεται το κεφάλι του μωρού σας. Όσο πιο χαμηλά τόσο μεγαλύτερη η βαθμολογία (βαθμολογία από 0 έως 3).
  • Η σύσταση του τραχήλου της μήτρας, σκληρός ή μαλακός. Όσο πιο μαλακός τόσο μεγαλύτερη η βαθμολογία (βαθμολογία από 0 έως 2).
  • Η θέση του τραχήλου της μήτρας σας, βρίσκεται προς τα πίσω ή προς τα εμπρός. Όσο πιο μπροστά είναι τόσο μεγαλύτερη η βαθμολογία (βαθμολογία από 0 έως 2).

 

Τι σημαίνει η βαθμολογία και πως αξιολογούνται τα ευρήματα;

Υψηλότερη βαθμολογία σημαίνει μεγαλύτερες πιθανότητες για φυσιολογικό τοκετό. Χαμηλότερη βαθμολογία σημαίνει μικρότερες πιθανότητας για φυσιολογικό τοκετό.

  • Βαθμολογία πάνω από οκτώ. Υποδεικνύει ότι ο τράχηλός σας είναι ώριμος και έτοιμος. Το πιθανότερο είναι ο τοκετός να ξεκινήσει σύντομα. Εάν χρειάζεται πρόκληση για να μπείτε στην διαδικασία του τοκετού, τότε πιθανότατα να καταφέρεται να γεννήσετε κολπικά.
  • Βαθμολογία 6-7. Δεν μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη ούτε για την επιτυχία της πρόκλησης ούτε για την πιθανότητα επίτευξης κολπικού τοκετού.
  • Βαθμολογία κάτω από έξι. Ο τράχηλος είναι ανώριμος για τοκετό. Περίπου στο 15% των περιπτώσεων η απόπειρα πρόκλησης τοκετού αποτυγχάνει και οι γυναίκες αδυνατούν να μπουν σε τοκετό.

 

Ποια είναι η σημασία του Bishop score στην πράξη;

To Bishop score είναι μία από τις πολλές παραμέτρους που εκτιμά ο ιατρός σας για να δει το πόσο πιθανό είναι να χρειαστείτε πρόκληση τοκετού καθώς και το ποιες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας της. Πολλές γυναίκες με χαμηλό σκορ καταφέρνουν να ολοκληρώσουν έναν απόλυτα φυσιολογικό και όμορφο τοκετό.

Άλλος σημαντικός παράγοντας που έχει σημασία είναι η θέση του εμβρύου σε σχέση με την μητέρα. Όταν έχει οπίσθια θέση στο τέλος της εγκυμοσύνης (η πλάτη του μωρού ακουμπά την πλάτη της μητέρας και κοιτάζει την κοιλιά της μπροστά), το κεφάλι δεν ασκεί την πίεση που πρέπει στον τράχηλο ώστε αυτός να ξεκινήσει να ανοίγει.

Επίσης πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι η εξέλιξη της διαστολής και της εξάλειψης του τραχήλου διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Κάποιες φορές μπορεί να υπάρχει εξάλειψη 50% (μείωση του μήκους του τραχήλου στο μισό) και διαστολή 1-2 εκατοστά 3 εβδομάδες πριν την πιθανή ημερομηνία τοκετού. Άλλοτε και η διαστολή και η εξάλειψη συμβαίνουν την ώρα του τοκετού.

Το Bishop score μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε τις καλύτερες επιλογές για εσάς και το μωρό σας. Εάν όλα είναι φυσιολογικά στην εγκυμοσύνη σας, ένα υψηλό σκορ μπορεί να σας επιτρέψει να επιλέξετε να κάνετε πρόκληση τοκετού ή να περιμένετε αφού σύντομα θα ξεκινήσει αυτόματα.

Τι επιλογές έχω σε ένα χαμηλό Bishop score;

Εάν έχετε ένα χαμηλό Bishop σκορ έχετε αρκετές επιλογές.

  • Αναμονή. Εάν δεν έχετε εξαντλήσει όλα τα χρονικά περιθώρια μέσα στα οποία μπορείτε να γεννήσετε με ασφάλεια (συνήθως οι 41 εβδομάδες κύησης) μπορείτε να περιμένετε. Επιλέγοντας να δώσετε στον εαυτό σας λίγο περισσότερο χρόνο για να ξεκινήσει η διαδικασία του τοκετού με φυσιολογικό τρόπο, σταδιακά ο τράχηλος μπορεί να αλλάξει.
  • Πρόκληση τοκετού. Εάν πρέπει σύντομα να γεννήσετε (π.χ. σε περίπτωση κύησης μετά τις 41 εβδομάδες ή προεκλαμψίας) μπορείτε να συζητήσετε με τον ιατρό ή την μαία σας τους διαφόρους διαθέσιμους τρόπους πρόκλησης. Επίσης θα ενημερωθείτε για την κατάστασή σας και την πιθανότητα να γεννήσετε με κολπικό τοκετό στο τέλος. Σε κάθε προσπάθεια πρόκλησης υπάρχει και ένα ποσοστό γυναικών που στο τέλος γενούν με καισαρική τομή
  • Καισαρική τομή. Μπορείτε να επιλέξετε να κάνετε καισαρική τομή. Ο ιατρός θα συζητήσει μαζί σας και αυτήν την επιλογή εάν θεωρεί ότι οι πιθανότητες περάτωσης ενός ασφαλούς κολπικού τοκετού είναι ελαττωμένες. Σε κάθε περίπτωση η επιλογή ανήκει σε εσάς και τον σύντροφό σας. Την απόφαση για καισαρική μπορείτε επίσης να την πάρετε και όταν η διαδικασία πρόκλησης έχει ξεκινήσει, αλλά δεν παρατηρείται βελτίωση του Bishop score και ο τοκετός δεν εξελίσσεται ή κατάσταση του εμβρύου εμπνέει ανησυχία.

Το παραπάνω ενημερωτικό κείμενο περιέχει γνώμες και πληροφορίες για θέματα σχετικά με την υγεία της γυναίκας. Δεν υπαγορεύει κάποιον αποκλειστικό τρόπο για την αντιμετώπιση ενός θέματος υγείας και δεν αποκλείει άλλους αποδεκτούς τρόπους θεραπείας.

Ο γιατρός σας είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών για τις ερωτήσεις και τις ανησυχίες που σχετίζονται με το ιατρικό σας πρόβλημα.