Τι να περιμένετε μετά από μία καισαρική τομή

Η περίοδος της λοχείας αφορά τις πρώτες 40 ημέρες μετά την γέννηση του παιδιού. Το ίδιο περίπου χρονικό διάστημα χρειάζεται το σώμα για να επανέλθει μετά από καισαρική τομή. Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου ίσως αισθάνεστε δυσφορία, καταβολή και πόνο κατά διαστήματα.

 

Στο μαιευτήριο: 1^ο 24ωρο.

Συνήθως η παραμονή στο Μαιευτήριο διαρκεί 4 ημέρες. Το πρώτο 24ωρο θα έχετε ορό από όπου θα παίρνετε την μεγαλύτερη ποσότητα υγρών που χρειάζεται το σώμα σας. Νερό μπορείτε να πίνετε μετά το πρώτο 2ωρο από την επέμβαση. Τσάι και φρυγανιές ακολουθούν στο 6ωρο και σούπα μετά το 12ωρο (ανάλογα με τις συνθήκες). Ο καθετήρας στην ουροδόχο κύστη (foley) παραμένει μέχρι την πλήρη κινητοποίησή σας, συνήθως μετά από 12-24 ώρες από το τέλος της επέμβασης. Εάν υπάρχει αντλία επισκληριδίου αναισθησίας αφαιρείται ανάλογα με τις ανάγκες σας για αναλγησία. Μετά την αφαίρεσή της χορηγούνται παυσίπονα από το στόμα, υπόθετα, ενδομυϊκά ή ενδοφλεβίως.

Σε τακτά χρονικά διαστήματα θα παρακολουθούνται τα ζωτικά σας σημεία (αρτηριακή πίεση, σφύξεις, θερμοκρασία), η ποσότητα των λοχείων, το τραύμα και το ύψος της μήτρας. Μπορείτε – και πρέπει – να θηλάσετε το μωρό σας.

Μην διστάσετε να ζητήσετε επιπλέον παυσίπονα εάν πονάτε.

 

Στο μαιευτήριο: στη συνέχεια.

Μετά το πρώτο 24ωρο θα έχετε τη δυνατότητα να κινείστε σταδιακά πιο άνετα. Κάθε μέρα θα αισθάνεστε καλύτερα. Χρησιμοποιείστε παυσίπονα από το στόμα (1-2 χάπια Depon ή Panadol) τακτικά. Σε εντονότερο πόνο απευθυνθείτε στο νοσηλευτικό προσωπικό. Η δίαιτά σας θα είναι όπως και πριν την επέμβαση. Αναφέρετε τυχόν προβλήματα κατά την διούρηση. Θα ερωτηθείτε για την λειτουργία του εντέρου. Θα έχετε αέρια πριν συμπληρωθούν 24 ώρες από την επέμβαση. Εάν έχετε δυσκοιλιότητα μετά το 2^ο 24ωρο ζητήστε βοήθεια. Μπορεί τα κατάλληλα υπόθετα να βοηθήσουν.

 

Φροντίδα της τομής.

Φροντίστε την τομή. Κάνετε καθημερινά μπάνιο (ντους) Αποφύγετε μπάνιο μέσα σε μπανιέρα, σε πισίνα ή στη θάλασσα. Προσπαθήστε να κρατάτε όσο γίνεται στεγνή την περιοχή της τομής. Εάν δεν τα καταφέρνετε, στεγνώστε καλά την περιοχή μετά το μπάνιο. Βάλτε τοπικά betadine με βαμβάκι και καλύψτε το τραύμα με αποστειρωμένη γάζα (μεγέθους 9×25 χιλιοστά). Εάν υπάρχει μη απορροφήσιμο ράμμα αυτό αφαιρείται 8-12 ημέρες μετά την επέμβαση. Επιπλέον:

• Ξεκουραστείτε όταν μπορείτε. Ακολουθήστε το πρόγραμμα του μωρού. Έχετε κοντά σας, για να φτάνετε εύκολα, ότι χρειάζεστε εσείς και το μωρό. Για τις πρώτες 2 εβδομάδες αποφύγετε να σηκώνετε οτιδήποτε πιο βαρύ από το μωρό σας.
• Υποστηρίξτε την κοιλία σας. Υιοθετήστε άνετη θέση όταν στέκεστε ή περπατάτε. Κρατείστε με τα χέρια την κοιλία (κοντά στην τομή) όταν βήχετε και γελάτε.
• Χρησιμοποιήστε παυσίπονα (Depon, Panadol, Nurofen) εάν πονάτε. Τα περισσότερα παυσίπονα είναι ασφαλή στον θηλασμό.
• Πιείτε αρκετά υγρά. Βοηθούν να αναπληρώσετε την απώλεια υγρών στην καισαρική και τις επιπλέον ανάγκες που προκύπτουν από τον θηλασμό. Αδειάστε τακτικά την ουροδόχο κύστη για να αποφύγετε τον κίνδυνο ουρολοίμωξης.

 

Σημεία φλεγμονής.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό εάν αντιληφθείτε ότι:

• Η τομή είναι ερυθρή, πρησμένη ή βγάζει πύο.
• Έχετε πυρετό πάνω από 38.
• Παρουσιάζετε αυξανόμενο σταδιακά πόνο γύρω από την τομή.

Υπάρχει πόνος κατά την ούρηση και συχνοουρία (ουρολοίμωξη ?).

 

Θηλασμός.

Πειραματιστείτε με την θέση και ζητείστε βοήθεια από τις μαίες. Μπορείτε να θηλάσετε αμέσως μετά από την καισαρική. Μειώστε την δυσφορία της διαδικασίας βάζοντας ένα μαξιλάρι πάνω στην τομή για να στηρίξετε το μωρό. Μπορείτε να θηλάσετε το μωρό σας όντας και ξαπλωμένη στα πλάγια εάν αυτό είναι βολικό.

Κατά την διαδικασία του θηλασμού μπορεί να νιώθετε επώδυνες συσπάσεις (κράμπες) χαμηλά στην κοιλιά. Είναι συσπάσεις της μήτρας που προκαλεί η έκκριση της οξυτοκίνης (ορμόνης που συμμετέχει στην διαδικασία). Αυτές οι συσπάσεις (υστερόπονοι) μοιάζουν με πόνους περιόδου. Μπορείτε να παίρνετε παυσίπονα. Θυμηθείτε ότι υποχωρούν σύντομα και συχνά συνοδεύονται από μεγαλύτερη παρουσία αίματος (λόχεια).

Την 3^η συνήθως ημέρα μετά τον τοκετό συνήθως το στήθος «υπερφορτώνεται». Αυτό οφείλεται στην έλευση του γάλακτος απότομα. Αν δεν ακολουθήσει αποσυμφόρηση του στήθους με θηλασμό ή με το θήλαστρο τα συμπτώματα μπορεί να γίνου πολύ έντονα.

 

Η περίοδος της λοχείας

Τις πρώτες 40 ημέρες (περίοδος της λοχείας) θα συμβούν αρκετές αλλαγές στο σώμα και την καθημερινότητά σας. Καλό είναι να έχετε υπόψη σας μερικά πράγματα:

• Κολπικές εκκρίσεις (λόχεια). Η ροή του αίματος θα είναι πιο έντονη τις πρώτες 3 με 10 ημέρες. Μπορεί κατά περιόδους να περιέχει και μικρούς θρόμβους (κομμάτια). Οι εκκρίσεις όμως σταδιακά θα μειωθούν, θα γίνουν πιο υδαρείς και θα αλλάξουν χρώμα από καφέ και ροζ σε κίτρινες και λευκές. Χρησιμοποιείστε σερβιέτες και αλλάζετέ τις τακτικά. Αποφύγετε τα ταμπόν αυτή τη περίοδο για να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης. Επικοινωνήστε με τον ιατρό εάν το αίμα είναι ξαφνικά πολύ και γεμίζει πάνω από μια σερβιέτα την ώρα για διάστημα 2 ωρών ή εάν παρουσιαστεί θρόμβος σε μέγεθος όσο ένα μπαλάκι του γκολφ. Επίσης ενημερώστε τον ιατρό εάν τα λόχεια είναι δύσοσμα ή έχετε πυρετό πάνω από 38.
• Πόνος στο στήθος. Αρκετές μέρες μετά την καισαρική το στήθος μπορεί να πρηστεί, να γίνει σκληρό και επώδυνο στην πίεση. Για να ανακουφιστείτε θηλάστε το μωρό, χρησιμοποιήστε θήλαστρο για να βγάζετε το γάλα ή βάλτε κρύες κομπρέσες στο στήθος. Τα παυσίπονα βοηθούν. Αν δεν θηλάζετε, ένα σφιχτό σουτιέν (όπως τα αθλητικά) βοηθά. Η άσκηση πίεσης στο στήθος σταματά την παραγωγή γάλακτος.
• Αλλαγές στην τριχοφυΐα και το δέρμα. Οι αυξημένες ορμόνες της κύησης αυξάνουν την τριχοφυΐα και αναστέλλουν σε μεγάλο βαθμό την φυσιολογική απώλεια των τριχών. Αυτό έχει σα συνέπεια αυξημένο αριθμό τριχών στο σώμα στην διάρκεια της κύησης. Μετά τον τοκετό όμως, οι παραγωγή τριχών μειώνεται και ταυτόχρονα το σώμα αποβάλει τις επιπλέον τρίχες της κύησης. Η απώλεια αυτή σταματά συνήθως μετά από 6 μήνες. Όσον αφορά τις ραγάδες, αυτές υποχωρούν και γίνονται ασημί με το πέρασμα του χρόνου. Το χλόασμα επίσης εξαλείφεται.
• Αλλαγή διάθεσης (baby blues). Η γέννηση ενός μωρού προκαλεί αλλαγές στη διάθεση, ευερεθιστότητα, στενοχώρια και άγχος. Πολλές μητέρες βιώνουν μια ήπια μορφή κατάθλιψης (baby blues). Αυτό συνήθως υποχωρεί σε μία ή δύο εβδομάδες. Σε αυτό το διάστημα χρειάζεστε βοήθεια και στήριξη από τον σύντροφό σας και το οικογενειακό περιβάλλον ή τους φίλους σας. Φροντίστε να ξεκουράζεστε, να τρέφεστε σωστά και να βρίσκετε χρόνο για τον εαυτό σας. Βγαίνετε από το σπίτι και αλλάζετε παραστάσεις. Αν η στενοχώρια σας χειροτερεύει με το πέρασμα του χρόνου και αισθάνεστε απελπισμένη συνέχεια επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.
• Κατάθλιψη της λοχείας. Εάν αισθάνεστε σοβαρές μεταβολές στη διάθεση, απώλεια όρεξης, έντονη κούραση και έλλειψη χαράς για τη ζωή αμέσως μετά τον τοκετό ίσως να παρουσιάζετε κατάθλιψη της λοχείας. Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας, ιδίως εάν τα συμπτώματα επιδεινώνονται με τον καιρό, εάν δεν μπορείτε να περιποιείστε το μωρό, εάν σκέφτεστε να βλάψετε το μωρό ή τον εαυτό σας.
• Απώλεια κιλών. Μετά την Καισαρική θα νιώθετε πιθανόν εκτός φόρμας σωματικά. Ίσως σε κάποιους φαίνεστε ακόμα έγκυος. Είναι φυσιολογικό. Μην ανησυχείτε. Οι περισσότερες γυναίκες χάνουν περίπου 8 κιλά μετά τον τοκετό (περιλαμβάνουν το μωρό, το αμνιακό υγρό, τον πλακούντα). Με υγιεινή διατροφή και άσκηση θα επανέλθετε σύντομα.
• Συμπληρώματα διατροφής. Καλό είναι να παίρνετε συμπλήρωμα σιδήρου στην διάρκεια της λοχείας. Μετά τον έλεγχο του αιματοκρίτη στην επίσκεψη στις 40 ημέρες θα κριθεί εάν πρέπει να συνεχίσετε. Πάρτε συμπλήρωμα ασβεστίου εάν θηλάζετε και για όσο διάστημα θηλάζετε αποκλειστικά.

 

Δραστηριότητες και άσκηση.

Καλό είναι να αποφύγετε την οδήγηση αυτό το χρονικό διάστημα. Το ίδιο ισχύει και για το ποδήλατο. Απότομες κινήσεις μπορεί να είναι επώδυνες και να σας αποσπάσουν την προσοχή. Ελαφρές ασκήσεις μετά τις 20 ημέρες, εφόσον είναι ανεκτές από το σώμα σας μπορούν να γίνονται.

 

Σεξουαλική επαφή.

Αποφύγετε την σεξουαλική επαφή στην περίοδο της λοχείας, και οπωσδήποτε εάν έχετε αίμα από τον κόλπο.

 

Η πρώτη περίοδος μετά την καισαρική.

Το πότε θα έρθει η πρώτη περίοδος εξαρτάται από το εάν θηλάζετε ή όχι.

• Εάν θηλάζετε, η περίοδος είναι πιθανό να καθυστερήσει ή να μην έρθει καθόλου αυτό το χρονικό διάστημα. Το 80-90% των γυναικών που θηλάζουν αποκλειστικά δεν έχουν περίοδο.
• Οι μητέρες που δεν θηλάζουν έχουν την πρώτη τους περίοδο συνήθως, 30 με 40 ημέρες μετά τον τοκετό. Αυτή μπορεί να έχει μεγαλύτερη ροή και να διαρκέσει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Μπορεί το ίδιο να επαναληφθεί για τις επόμενες 2-3 περιόδους.