Kωνοειδής εκτομή του τραχήλου της μήτρας

Η κωνοειδής εκτομή του τραχήλου της μήτρας είναι μια επέμβαση που γίνεται για τη θεραπεία παθολογικών καταστάσεων που αφορούν τον τράχηλο της μήτρας. Αν και υπάρχουν και άλλες μέθοδοι διαθέσιμες, συνήθως χρησιμοποιούμε την αγκύλη διαθερμίας. Πρόκειται για μια λεπτή αγκύλη σύρματος από το οποίο περνά ηλεκτρικό ρεύμα.

Γιατί γίνεται;

Η επέμβαση γίνεται για κάποιον από τους παρακάτω λόγους:

Για να αφαιρεθούν παθολογικά κύτταρα που υπάρχουν στο τράχηλο της μήτρας. Η παρουσία των κυττάρων αυτών έχει επιβεβαιωθεί προηγουμένως, συνήθως με κολποσκόπηση και βιοψία.
Όταν με την κολποσκόπηση δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλη την έκταση του παθολογικού ιστού (μη ικανοποιητική κολποσκόπηση).
Όταν είναι απαραίτητο να διασαφηνίσουμε τα αποτελέσματα ενός παθολογικού τεστ Παπανικολάου.
Σε περίπτωση που θέλουμε να διαγνώσουμε κακοήθεια.

Πως γίνεται η κωνοειδής εκτομή του τραχήλου της μήτρας με χρήση αγκύλης διαθερμίας;

Αν και η επέμβαση μπορεί να γίνει και με τοπική αναισθησία συνήθως προτιμάται η γενική αναισθησία (μέθη, σπάνια απαιτείται διασωλήνωση της ασθενούς). Η διάρκειά της (ανάλογα με τη περίπτωση) είναι 10-20 λεπτά.

Αρχικά ξαπλώνετε σε ένα γυναικολογικό κρεβάτι, όπως όταν κάνετε τεστ Παπανικολάου. Ο ιατρός ελέγχει με την βοήθεια κολποσκοπίου τον τράχηλο της μήτρας. Χρησιμοποιώντας μεγέθυνση και ειδικά υγρά εντοπίζει της περιοχές που πιθανόν έχουν παθολογικά κύτταρα. Με την βοήθεια μιας λεπτής αγκύλης σύρματος (αγκύλη διαθερμίας) από την οποία περνά ηλεκτρικό ρεύμα αφαιρείται το τμήμα του τραχήλου της μήτρας που περιέχει τα παθολογικά κύτταρα. Η αγκύλη αυτή «κόβει» το τμήμα του τραχήλου που έχει το πρόβλημα και ταυτόχρονα κάνει αιμόσταση. Μπορεί να χρειαστούν περισσότερα από ένα «περάσματα» της αγκύλης για να αφαιρεθεί όλη η βλάβη. Τελειώνοντας τοποθετείται μια ειδική «πάστα» στον τράχηλο για ενίσχυση της αιμόστασης.

Τα κομμάτια των ιστών που αφαιρούνται με την επέμβαση εξετάζονται από ειδικό ιατρό (παθολογοανατόμο) στο μικροσκόπιο. Τα αποτελέσματα της ιστολογικής εξέτασης είναι συνήθως διαθέσιμα σε 1-2 εβδομάδες.

Πριν την επέμβαση

Πιθανόν θα σας ζητηθεί να κάνετε κάποιες εξετάσεις αίματος πριν την επέμβαση. Ανάλογα με την κατάσταση της υγείας σας αυτές ποικίλουν. Επίσης θα σας δοθεί ένα έντυπο συγκατάθεσης για την επέμβαση στην οποία πρόκειται να υποβληθείτε. Διαβάστε την προσεκτικά πριν υπογράψετε και μην διστάσετε να απευθυνθείτε στον ιατρό για να λύσετε τις όποιες απορίες σας.

Φροντίστε επίσης για τα παρακάτω:

Το στομάχι σας πρέπει να είναι άδειο. Μην τρώτε και μην πίνεται τίποτα για τουλάχιστο 6 ώρες πριν. Αυτό περιλαμβάνει και νερό, καραμέλες ή μάσιμα τσίχλας. Πλύνετε τα δόντια σας χωρίς να καταπιείτε νερό.
Να έχετε κάνει ένα μπάνιο πριν την επέμβαση.
Αφαιρέσετε το μέικ-απ, τη βαφή από τα νύχια σας τα κοσμήματά σας και τους φακούς επαφής σας εάν φοράτε.
Να αφαιρέσετε τεχνητές οδοντοστοιχίες εάν φοράτε.
Ενημερώστε τι ιατρικό προσωπικό πριν την επέμβαση εάν έχετε κάποιες αλλεργίες (φάρμακα, μέταλλα, επιδέσμους, latex) ή εάν είχατε αλλεργική αντίδραση στο παρελθόν (άσθμα, κνίδωση). Εάν παίρνετε εισπνεόμενα φάρμακα να τα έχετε μαζί σας.

Έχετε επίσης υπόψη σας τα εξής:

Η επέμβαση δεν γίνεται όταν είστε έγκυος. Αν έχετε αμφιβολίες ίσως χρειαστεί να κάνετε ένα τεστ κύησης προηγουμένως. Συνήθως η διαδικασία γίνεται αμέσως μετά την περίοδό σας (εάν φυσικά δεν είστε στην εμμηνόπαυση). Πάρτε μέτρα προφύλαξης για πιθανή κύηση μέχρι την ημέρα του χειρουργείου.
Αν έχετε αντισυλληπτικό σπείραμα (σπιράλ) αυτό πρέπει να αφαιρεθεί πριν την επέμβαση. Μπορείτε να το τοποθετήσετε πάλι μετά την επόμενη περίοδο.

Μετά την επέμβαση

Μετά την επέμβαση η ανάρρωση είναι σύντομη και μπορείτε να επιστρέψετε σπίτι σας μέσα σε 1-2 ώρες. Στο διάστημα αυτό έχετε το χρόνο να συνέλθετε και ο ιατρός να ελέγξει για τυχόν αιμορραγία ή άλλα προβλήματα. Έχετε μαζί σας πάντα μία-δύο σερβιέτες. Τις επόμενες ώρες μπορεί να αισθάνεστε ζαλισμένη και ίσως να έχετε τάση για έμετο. Φροντίστε κάποιο φιλικό ή συγγενικό σας πρόσωπο να σας συνοδεύει και να βρίσκεται μαζί σας για τις επόμενες 12 τουλάχιστον ώρες. Αν νοιώσετε ότι ο πόνος είναι έντονος ζητήστε να σας χορηγηθούν επιπλέον παυσίπονα. Νερό μπορείτε να πιείτε περίπου μία ώρα μετά την επέμβαση και λίγο αργότερα μπορείτε να φάτε κάτι ελαφρύ (π.χ. τοστ).

Στο σπίτι

Η ανάρρωση στο σπίτι είναι σύντομη και χωρίς προβλήματα συνήθως. Μπορείτε να κάνετε ντους αμέσως μόλις γυρίσετε στο σπίτι σας.

Επιδιώξτε να είναι ελαφρύ το πρώτο σας γεύμα.

Δεν πρέπει να οδηγήσετε αυτοκίνητο ή μηχανάκι για ένα 24ωρο επειδή η αναισθησία μπορεί να επηρεάσει την εγρήγορση και τη συγκέντρωσή σας.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων παρατηρείται μικρή αιμορραγία από τον κόλπο για διάστημα έως και 15 ημερών. Σκούρο αίμα και βλέννα σε μικρότερη ποσότητα από ότι μία περίοδος είναι φυσιολογικό. Εάν η αιμορραγία αυξηθεί ίσως χρειάζεται να περιορίσετε τις δραστηριότητές σας (περισσότερη ανάπαυση). Χρησιμοποιείστε σερβιέτες και όχι ταμπόν κατά την περίοδο αυτή ώστε να ελαττώσετε τον κίνδυνο φλεγμονής.

Η επιστροφή σε ήπιες καθημερινές δραστηριότητες γίνεται συχνά από την επόμενη ημέρα κιόλας. Το σημείο του τραχήλου που έχει αφαιρεθεί χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα περίπου 4-6 εβδομάδων για να αποκατασταθεί. Στόχος των παρακάτω περιορισμών είναι να δοθεί ο χρόνος η επούλωση να γίνει απρόσκοπτα.

Θα είστε σε θέση να επιστρέψετε στην εργασία σας σε δύο με τρεις ημέρες. Αποφύγετε να σηκώνεται βαριά αντικείμενα και την ορθοστασία για περισσότερο από μισή ώρα. Έχετε υπόψη σας όμως ότι θα αισθάνεστε καταπονημένη σωματικά για διάστημα που μπορεί να φτάσει την μία εβδομάδα. Προσαρμόστε τις δραστηριότητές σας σε χαμηλότερους ρυθμούς. Αν η εργασία σας έχει καταπόνηση μπορούμε να σας χορηγήσουμε άδεια για 7 ημέρες.
Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή μέχρι το τέλος της επομένης περιόδου ή για 4 εβδομάδες εάν βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση.
Αποφύγετε την κολύμβηση και την βύθιση σε μπανιέρα για όσο διάστημα έχετε κολπική αιμορραγία.
Αποφύγετε το γυμναστήριο και το περπάτημα για περισσότερο από 20 λεπτά για τις επόμενες 4 εβδομάδες.
Εάν έχετε δυσκοιλιότητα προσπαθήστε να την αντιμετωπίσετε με τροποποίηση της διατροφής σας ή φαρμακευτικά (π.χ. susp Duphalac 1 κουτάλι της σούπας ανά 8 ωρο).
Συνιστούμε να μην προγραμματίσετε ταξίδι στο εξωτερικό για τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά την επέμβαση.

Η επόμενη περίοδος μετά την επέμβαση (εάν δεν βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση φυσικά) είναι συνήθως πιο βαριά και μερικές φορές πιο επώδυνη από ότι έχετε συνηθίσει. Αυτό είναι αναμενόμενο. Οποιεσδήποτε διαταραχές στην περίοδο αποκαθίστανται στον επόμενο κύκλο.

Είναι πιθανό να σας συστηθεί να χρησιμοποιήσετε κάποια φάρμακα στο σπίτι:

Παυσίπονα, απλά όπως Depon-Panadol ή Nurofen-Algofen συνήθως αρκούν. Σπάνια χρειάζονται πιο ισχυρά παυσίπονα όπως το Mesulid ή το Xefo-rapid. Χρησιμοποιείστε τα στις δοσολογίες που αναγράφονται.
Αντιβιοτικά συνήθως συστήνονται για διάστημα 4-7 ημέρες. Το είδος και η διάρκεια αγωγής διαφέρει σε κάθε περίπτωση. Βεβαιωθείτε ότι δεν έχετε γνωστή αλλεργία στο αντιβιοτικό που σας προτάθηκε και ότι θα ολοκληρώσετε σωστά όλη την αγωγή.

Αποφύγετε την λήψη ασπιρίνης και φαρμάκων που προκαλούν αιμορραγική διάθεση (για τυχόν διευκρινήσεις μιλήστε με τον ιατρό).

Υπάρχουν παρενέργειες ή επιπλοκές;

Γενικά πρόκειται για μία ασφαλή διαδικασία. Αν και σπάνια, όπως σε κάθε επέμβαση, μπορεί να υπάρχουν επιπλοκές. Οι σημαντικότερες είναι:

Αιμορραγία. Μεγάλη αιμορραγία κατά την διάρκεια της επέμβασης ή αμέσως μετά μπορεί να συμβεί. Αυτή συνήθως ελέγχεται με την χρήση διαθερμίας (συσκευή που παράγει ηλεκτρικό ρεύμα και «καίει» τον ιστό). Σπάνια χρειάζεται η τοποθέτηση ραμμάτων στην επιφάνεια του τραχήλου της μήτρας.
Φλεγμονή. Σπανιότερα ο τράχηλος μπορεί να παρουσιάσει φλεγμονή μετά την επέμβαση. Σιγουρευτείτε ότι παίρνεται την αντιβίωση μετά την επέμβαση όπως σας σύστησε ο ιατρός.
Στένωση του τραχήλου της μήτρας. Η πιθανότητα να στενέψει ή να κλείσει ο τράχηλος της μήτρας είναι 1-2 στις 100 περιπτώσεις. Αυτό είναι πιο πιθανό σε γυναίκες που είναι κοντά ή μετά την εμμηνόπαυση.
Κίνδυνος πρόωρου τοκετού. Η θεραπεία δεν επηρεάζει τις πιθανότητες σας να μείνετε έγκυος. Όμως μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες για πρόωρο τοκετό, ιδίως εάν έχουν γίνει περισσότερες από μία επεμβάσεις εκτομής του τραχήλου της μήτρας.

Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας

Για οποιοδήποτε πρόβλημα ή απορία μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό. Μιλήστε οπωσδήποτε μαζί του εάν:

Η αιμορραγία (ιδιαίτερα η εμφάνιση ζωηρού κόκκινου αίματος) αυξάνεται με την πάροδοτου χρόνου και αλλάζετε πάνω από μία σερβιέτα την ώρα.
Έχετε έστω και μικρή αιμορραγία, για περισσότερο από 2 εβδομάδες.
Οι κολπικές εκκρίσεις γίνουν δύσοσμες.
Παρουσιάσετε πυρετό (πάνω από 37,5), ιδιαίτερα αν συνοδεύεται από ρίγος.
Έχετε επίμονο πόνο χαμηλά στην κοιλία σας που επιδεινώνεται.
Η περίοδός σας δεν έλθει μετά την πάροδο 6 εβδομάδων (και είστε φυσικά πριν την εμμηνόπαυση).

Επανεξέταση στο ιατρείο

Προτείνουμε επανεξέταση στο ιατρείο σε 2-4 εβδομάδες μετά την επέμβαση. Θα προσπαθήσουμε να λύσουμε τις όποιες επιπλέον απορίες έχουν προκύψει και να συζητήσουμε το αποτέλεσμα της βιοψίας. Επίσης θα καταστρώσουμε το πλάνο της περαιτέρω αντιμετώπισης του προβλήματος. Σίγουρα θα σας συστηθεί να επαναλάβετε ένα τεστ Παπανικολάου σε διάστημα 6 μηνών.