Η λαπαροσκόπηση είναι μια χειρουργική διαδικασία που ο καθένας την βιώνει διαφορετικά. Αυτό εξαρτάται από τις προσδοκίες σχετικά με το χειρουργείο, τη βαρύτητα της επέμβασης, τον χειρουργό, το νοσοκομείο, το νοσηλευτικό προσωπικό, το πώς αντιδρούμε στον πόνο και πολλούς άλλους παράγοντες. Επιπλέον ο καθένας αναρρώνει με διαφορετικό τρόπο. Κάτι που συμβαίνει σε ένα άτομο μπορεί να μην ισχύει για κάποιο άλλο. Οι γιατροί επιμένουν ότι η ανάρρωση μετά από λαπαροσκόπηση είναι μια σύντομη διαδικασία ημερών. Πολλοί ασθενείς ανακαλύπτουν ότι αυτό μπορεί να πάρει λίγες εβδομάδες.
Οι παρακάτω πληροφορίες αφορούν τη λαπαροσκόπηση, τη διαδικασία πριν και μετά, και έχουν σκοπό να δώσουν μια εικόνα του τι περιλαμβάνει.
Πότε γίνεται λαπαροσκόπηση
Η λαπαροσκόπηση έχει αντικαταστήσει την ανοιχτή επέμβαση (λαπαροτομία) σε πολλές περιπτώσεις. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι είναι πιο ασφαλής, πιο γρήγορη διαδικασία και έχει συντομότερο χρόνο ανάρρωσης. Σε καταστάσεις όπως η υπογονιμότητα και το χρόνιο κοιλιακό άλγος γίνεται για διαγνωστικούς λόγους. Μέσω της λαπαροσκόπησης μπορεί να διενεργηθούν επίσης πολλές επεμβάσεις όπως αφαίρεση εξωμητρίου κύησης, η αντιμετώπιση ενδομητρίωσης, η αφαίρεση κύστεων ωοθήκης, ακόμη και ινομυωμάτων.
Η λαπαροσκόπηση σαν επεμβατική διαδικασία
Η λαπαροσκόπηση γίνεται υπό γενική αναισθησία. Μια μικρή τομή (μήκους περίπου 1 εκατοστό) γίνεται στην περιοχή του ομφαλού και η κοιλότητα της κοιλίας «φουσκώνει» με αέριο (διοξείδιο του άνθρακα). Αυτό απομακρύνει το κοιλιακό τοίχωμα από τα εσωτερικά όργανα και δίνει στον χειρουργό καλύτερη εικόνα. Το λαπαροσκόπιο, συνδεδεμένο με την κάμερα και το φως εισέρχονται στη κοιλία. Δύο ή τρεις μικρότερες τομές (μισό εκατοστό συνήθως) γίνονται επιπλέον από όπου γίνεται εισαγωγή πρόσθετων εργαλείων, ανάλογα με τον σκοπό της επέμβασης και τα ευρήματα. Η κάμερα δίνει την δυνατότητα καταγραφής της επέμβασης (πάντα ένα αντίγραφο παραδίδεται στην ασθενή).
Κατά την διάρκεια της επέμβασης ο χειρουργός εξετάζει τα εσωτερικά γυναικολογικά και κοιλιακά όργανα. Ελέγχει την μήτρα, τις σάλπιγγες και τις ωοθήκες για ενδομητρίωση, κύστεις, συμφύσεις, ινομυώματα. Μετά την διάγνωση κάποιας παθολογικής κατάστασης ακολουθεί άμεσα η αντιμετώπισή της (π.χ. αφαίρεση κύστης ή καυτηριασμός εστιών ενδομητρίωσης).
Κάποιες φορές (ανάλογα με τις ενδείξεις) διενεργείται ταυτόχρονα και υστεροσκόπηση, μια διαδικασία κατά την οποία μια συσκευή με κάμερα μας επιτρέπει να δούμε το εσωτερικό της μήτρας.
Διάρκεια παραμονής
Συνήθως χρειάζεται παραμονή για ένα βράδυ στο νοσοκομείο. Αν για κάποιον λόγο η επέμβαση περιλαμβάνει εκτομή τμήματος εντέρου (εξαιρετικά σπάνια) η παραμονή μπορεί να παραταθεί για κάποιες ημέρες.
Πώς να προετοιμαστώ
Ψυχολογική προετοιμασία
Σχεδόν όλοι έχουν κάποιους φόβους πριν από μία επέμβαση. Συνήθως αφορούν την αναισθησία, τον πόνο μετά την εγχείρηση και τα ευρήματα της επέμβασης. Μιλήστε και ζητήστε πληροφορίες και διευκρινήσεις. Αυτό θα σας κάνει να νοιώσετε καλύτερα.
Τι να πάρετε μαζί σας
Εφόσον συνήθως χρειάζεται να μείνετε το βράδυ στο νοσοκομείο μπορείτε να πάρετε μαζί σας ένα άνετο νυχτικό, σερβιέτες (μπορεί να έχετε μικρή κολπική αιμορραγία μετά την επέμβαση), και είδη προσωπικής υγιεινής (σαμπουάν, αφρόλουτρο, οδοντόβουρτσα κλπ). Εάν παίρνετε καθημερινή αγωγή (π.χ. χάπια για πάθηση του θυρεοειδούς) μην ξεχνάτε να τα έχετε μαζί σας. Συνεννοηθείτε με τον ιατρό σας για το αν θα πάρετε τα συνηθισμένη αγωγή σας την ημέρα του χειρουργείου.
Προετοιμασία του εντέρου
Είναι χρήσιμο το έντερο να αδειάζει πριν την επέμβαση. Συστήνεται δίαιτα με σούπες την προηγούμενη ημέρα. Επίσης εάν υποφέρετε από δυσκοιλιότητα είναι πιθανό να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε υπόθετα γλυκερίνης το προηγούμενο απόγευμα ή να κάνετε κλύσμα. Αν τίποτα δεν αποδώσει, κατά την εισαγωγή στην κλινική ενημερώστε τις νοσηλεύτριες για να σας βοηθήσουν.
Μην ξεχνάτε ότι δεν πρέπει να φάτε ή να πιείτε τίποτα για τουλάχιστον 8-10 ώρες πριν το χειρουργείο. Εάν παίρνετε φάρμακα συζητήστε με τον ιατρό σας για την λήψη τους.
Ανάλογα με το είδος της επέμβασης και το ιατρικό ιστορικό σας μπορεί να ζητηθούν κάποιες εξετάσεις αίματος ή ειδικός έλεγχος (καρδιολογικός, ακτινογραφία θώρακος)
Πριν την επέμβαση ο ιατρός θα σας μιλήσει για την διαδικασία. Θα συζητηθούν και μια σειρά από διαφορετικές επιλογές θεραπείας μαζί σας. Είναι στο χέρι σας να αποφασίσετε ποια θεραπεία είναι η καλύτερη επιλογή για εσάς.
Είναι ευνόητο ότι όπως και για κάθε άλλη επέμβαση θα σας ζητηθεί γραπτή συναίνεση κατόπιν ενημέρωσης. Μην διστάσετε να προβάλετε τις απορίες σας και να αποσαφηνίσετε ότι δεν σας είναι ξεκάθαρο.
Μετά την επέμβαση
Πριν μεταφερθείτε στο δωμάτιο θα παραμείνετε στο χειρουργείο, σε ένα ειδικό δωμάτιο ανάνηψης για περίπου μία ώρα, ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος να συνέλθετε. Αν ο πόνος είναι ενοχλητικός αναφέρετέ το ώστε να χορηγηθούν επιπλέον φάρμακα. Θα σας δοθούν πρόσθετα ειδικά παπλώματα που θα σας κρατήσουν ζεστή αν αισθάνεστε ρίγος. Η ενόχληση στο λαιμό από τον σωλήνα της αναισθησίας σύντομα υποχωρεί.
Αργότερα, στο δωμάτιο παραμονής θα διατηρηθεί ο ορός και ο καθετήρας στην ουροδόχο κύστη για κάποιες ώρες, ανάλογα με το είδος της επέμβασης. Υγρή τροφή χορηγείται σύντομα και στερεές τροφές αργότερα. Η λειτουργία του εντέρου (παρουσία αερίων) επανέρχεται συνήθως πριν κλείσει το πρώτο 24ωρο.
Να έχετε παρέα
Κατά το βράδυ που θα παραμείνετε στο νοσοκομείο ίσως είναι χρήσιμο να έχετε κάποιον παρέα. Αυτό θα σας προσφέρει κυρίως ψυχολογική υποστήριξη. Είναι ευνόητο πως αν φύγετε για το σπίτι την ίδια ημέρα μετά την επέμβαση κάποιος πρέπει να μείνει μαζί σας όλο το βράδυ.
Προβλήματα που μπορεί να προκύψουν
Πόνος στον ώμο
Ένα από τα ενοχλητικά συμπτώματα μετά την λαπαροσκόπηση είναι ο πόνος στον ώμο. Οφείλεται στη παγίδευση αερίου (διοξείδιο του άνθρακα) κάτω από το διάφραγμα. Ζητήστε επιπλέον παυσίπονα, κινηθείτε, σηκώστε τον θώρακα σε υψηλότερη θέση όταν ξαπλώνετε. Θερμά επιθέματα στο σημείο του πόνου βοηθούν. Μην ανησυχείτε, ο πόνος υποχωρεί σύντομα.
Ναυτία
Οι περισσότεροι νιώθουν κάποιου βαθμού ναυτία μετά την λαπαροσκόπηση. Υπάρχουν πολλά φάρμακα για να αντιμετωπιστεί αυτό. Εάν αισθανθείτε ενόχληση μιλήστε στον ιατρό σας, τον αναισθησιολόγο ή το νοσηλευτικό προσωπικό. Κάποιες ανακαλύπτουν ότι τα συμπτώματα υποχωρούν όταν ξαπλώνουν εντελώς οριζοντίως.
Ερεθισμός της ουρήθρας
Η τοποθέτηση του καθετήρα στην ουροδόχο κύστη μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στην ουρήθρα. Αν δεν υποχωρήσει σύντομα μέτρα ανακούφισης περιλαμβάνουν την κατανάλωση πολλών υγρών, την αποφυγή χρήσης σαπουνιών στην περιοχή και τη χρήση μωρομάντηλων αντί για χαρτί υγείας. Εάν ο ερεθισμός επιμείνει για περισσότερες ημέρες, γίνει επώδυνος ή παρουσιαστεί αίμα στην ούρηση επικοινωνήστε με τον ιατρό σας. Μπορεί να έχει αναπτυχθεί ουρολοίμωξη οπότε χρειάζεστε αντιβιοτική θεραπεία.
Φεύγοντας από το νοσοκομείο (στο σπίτι)
Πιθανόν να σας δοθεί αγωγή για το σπίτι (αντιβίωση ή χάπια σιδήρου αν υπάρχει αναιμία). Κρατείστε το τραύμα στεγνό και καθαρό μέχρι την ημέρα που θα σας υποδειχθεί να βγάλετε τα ράμματα (7-10 ημέρες συνήθως).
Χρόνος ανάνηψης
Για τις πρώτες 2-3 ημέρες μετά την λαπαροσκόπηση οι περισσότερες γυναίκες αισθάνονται κούραση και καταβολή. Είναι σημαντικό, αυτές τις ημέρες, να υπάρχει βοήθεια από την οικογένεια στις καθημερινές εργασίες.
Τις πρώτες 2 εβδομάδες καλό είναι να αποφύγετε την οδήγηση, την σεξουαλική επαφή, το κολύμπι και τη χρήση μπανιέρας. Πιθανόν η ενέργειά σας να αργήσει να επανέλθει πλήρως. Ακούστε το σώμα σας και σταδιακά ασχοληθείτε με όλο και περισσότερες δραστηριότητες κάθε ημέρα, βοηθά την ταχύτερη ανάρρωση.
Συναισθηματικές μεταβολές
Σε πολλές περιπτώσεις αναφέρονται συναισθηματικά «σκαμπανεβάσματα» μετά από μία επέμβαση. Μπορεί να κρατήσουν αρκετές ημέρες. Λίγα νεύρα, ευερεθιστότητα, άγχος ακόμη και κλάματα δεν είναι σπάνια. Όλα αυτά σύντομα σταματούν και θα επανέρθετε στην προηγούμενη κατάσταση.
Μούδιασμα στις ουλές
Μπορεί να νιώθετε «βελόνες και μούδιασμα» στην περιοχή των μικρών τομών. Αυτό οφείλετε στα νεύρα του δέρματος που έχουν κοπεί. Με την πάροδο του χρόνου τα νεύρα επουλώνονται και η αίσθηση επανέρχεται. Αν στα σημεία των τομών δείτε πρήξιμο, κοκκινίλα ή πόνο επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.
Χαλαρά ρούχα
Είναι σημαντικό τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση να φοράτε άνετα ρούχα. Τα σημεία τομής θα είναι ευαίσθητα και η κοιλιά λίγο πρησμένη. Αποφύγετε στενά ρούχα και κορσέδες.
