Παραδοσιακά, όταν αναφερόμαστε στην ηλικία κύησης υπολογίζουμε τις εβδομάδες και τις ημέρες που έχουν περάσει από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου (τελευταία έμμηνος ρύση, ΤΕΡ). Αυτό συμβαίνει γιατί ενώ είναι σχετικά εύκολο να θυμηθείτε και να σημειώσετε πότε ήταν η τελευταία σας περίοδος, δεν υπάρχει πάντα αξιόπιστος τρόπος να γνωρίζουμε πότε έγινε η γονιμοποίηση.
- Ηλικία (εβδομάδα) κύησης, αναφέρεται το διάστημα που έχει περάσει από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου (εβδομάδες αμηνόρροιας). Σε περίπτωση που υπάρχει σταθερός κύκλος 28 περίπου ημερών, μπορεί με αυτό το τρόπο αξιόπιστα να υπολογιστεί η πιθανή ημερομηνία τοκετού.
- Εμβρυϊκή ηλικία κύησης, είναι το διάστημα που μεσολαβεί από την γονιμοποίηση. Όταν υπάρχει σταθερός κύκλος συνήθως συμβαίνει 14-15 ημέρες μετά την πρώτη ημέρα της περιόδου που προηγήθηκε.
Υπολογισμός ηλικίας κύησης
Ο προσδιορισμός της ηλικία κύησης βασίζεται:
- Στην πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου.
- Στην υπερηχογραφική μέτρηση του εμβρύου.
- Στην ημερομηνία εμβρυομεταφοράς σε περίπτωση εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Σύμφωνα με το Αμερικάνικο Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (ACOG) ο υπολογισμός της ηλικίας κύησης και της πιθανής ημερομηνίας τοκετού γίνεται.
- Από την ΤΕΡ (τελευταία έμμηνο ρύση). Ο υπολογισμός της ηλικίας κύησης ξεκινώντας από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου αποτελεί αξιόπιστη εκτίμηση, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που υπάρχει σταθερός κύκλος περίπου 28 ημερών.
- Υπερηχογράφημα στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Το έμβρυο τις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης (ιδιαίτερα το διάστημα 6-9 εβδομάδες) μεγαλώνει με σταθερούς ρυθμούς. Μετρώντας το κεφαλο-ουριαίο μήκος του (crown-rump length, CRL) μπορούμε με ακρίβεια να υπολογίσουμε την ηλικίας κύησης. Υπάρχουν καμπύλες ανάπτυξης που αντιστοιχούν το μήκος ενός εμβρύου με την εβδομάδα κύησης με απόκλιση 5-7 ημέρες. Συγκρίνοντας το μήκος του εμβρύου με τον μέσο όρο για αντίστοιχη εβδομάδα μπορούμε να εκτιμήσουμε την ηλικία κύησης.
- Σε εξωσωματική γονιμοποίηση. Όταν η ημέρα της γονιμοποίησης είναι γνωστή ,όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις εξωσωματικής γονιμοποίησης, προσθέτουμε 14 ημέρες (2 εβδομάδες) στην ημέρα που γνωρίζουμε ότι έγινε η γονιμοποίηση. Το ίδιο ισχύει και σε περιπτώσεις ενδομήτριας σπερματέγχυσης και παρακολούθησης ωοθυλακιορρηξίας με υπερηχογράφημα ή τεστ ωορρηξίας.
Ποιός είναι ο πιο ακριβής τρόπος υπολογισμού της ηλικίας κύησης;
Η ακριβέστερη εκτίμηση της ηλικίας κύησης γίνεται στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
- Όταν είναι γνωστή η τελευταία περίοδος και υπάρχει σταθερός κύκλος 28 ημερών τότε η ηλικία κύησης μπορεί να προσδιοριστεί αξιόπιστα με βάση την πρώτη ημέρα της ΤΕΡ.
- Όταν δεν είναι γνωστή η ΤΕΡ ή ο κύκλος είναι ασταθής ο υπολογισμός της ηλικίας κύησης γίνεται με βάση τα ευρήματα του υπερήχου, ιδανικά με την μέτρηση του CRL στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Μερικές φορές (υπολογίζεται 1 στις 3 περιπτώσεις) μπορεί να υπάρχει απόκλιση ανάμεσα στην ηλικία κύησης που προκύπτει από την τελευταία περίοδο με εκείνη που προκύπτει από τις υπερηχογραφικές μετρήσεις του εμβρύου. Προτείνεται να αλλάζει η ηλικία κύησης ώστε να συμφωνεί με τις υπερηχογραφικές μετρήσεις στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Από τις 6 μέχρι τις 9 εβδομάδες κύησης αν η απόκλιση είναι περισσότερο από 5 ημέρες.
- Από τις 9 μέχρι τις 16 εβδομάδες κύησης αν η απόκλιση είναι περισσότερο από 7 ημέρες.
- Από τις 16 μέχρι τις 22 εβδομάδες κύησης αν η απόκλιση είναι περισσότερο από 10 ημέρες.
- Από τις 22 μέχρι τις 28 εβδομάδες κύησης αν η απόκλιση είναι περισσότερο από 14 ημέρες.
- Μετά τις 28 εβδομάδες κύησης αν η απόκλιση είναι περισσότερο από 21 ημέρες.
Στο ιατρείο μας
Ακολουθούμε τις οδηγίες του Αμερικάνικου Κολλεγίου Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (ACOG) και:
- Επιδιώκουμε να προσδιορίζουμε την ηλικία κύησης στο πρώτο τρίμηνο, ιδανικά από τις 7 έως τις 9 εβδομάδες εγκυμοσύνης.
- Εάν υπάρχει απόκλιση ανάμεσα στην ηλικία κύησης που προκύπτει από την τελευταία περίοδο με εκείνη που προκύπτει από το CRL προσδιορίζουμε την ηλικία κύησης με βάση το μήκος του εμβρύου.
Περισσότερες πληροφορίες
www.acog.org (Committee Opinion, number 700, May 2017)