Σε κάθε επίσκεψη που γίνεται στο ιατρείο μας στην διάρκεια της εγκυμοσύνης, καταρχήν ελέγχουμε την κατάστασή της υγείας της μέλλουσας μητέρας. Με την βοήθεια των υπερήχων, επίσης έχουμε την δυνατότητα να επιβεβαιώσουμε την καλή πορεία της ανάπτυξης του εμβρύου σας.

Είναι φυσιολογικό πολλοί γονείς να νομίζουν ότι καθώς μεγαλώνει το μωρό τους είναι πιο εύκολο να το δούμε στον υπέρηχο. Αυτό δυστυχώς δε συμβαίνει πάντα στην πραγματικότητα. Καθώς μεγαλώνει επικεντρωνόμαστε και κοιτάμε συγκεκριμένα τμήματα του εμβρύου κάθε φορά. Για παράδειγμα ελέγχουμε το κεφάλι ή τα νεφρά χωρίς όμως τη δυνατότητα να έχουμε μια πλήρη εικόνα όλου του σώματός. Πλήρη εικόνα όλου του εμβρύου έχουμε για τελευταία φορά κατά τη διάρκεια της αυχενικής διαφάνειας δηλαδή περίπου στις 12-13 εβδομάδες κύησης.

Τα υπερηχογραφήματα που γίνονται στο ιατρείο μας κατά την διαδικασία της παρακολούθησης μίας εγκυμοσύνης είναι:

 

Το υπερηχογράφημα του 1ου τριμήνου (ζωτικότητας).

Το υπερηχογράφημα αυτό γίνεται συνήθως διακολπικά στις 6-10 εβδομάδες κύησης. Στόχος του είναι να ελεγχθεί εάν η εγκυμοσύνη εξελίσσεται φυσιολογικά μέσα στην μήτρα και να διαπιστωθεί ο αριθμός των εμβρύων.

  

Υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας.

Το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας γίνεται μεταξύ 11 και 13 εβδομάδων και 6 ημερών κύησης. Γίνεται συνήθως διακοιλιακά και πιο σπάνια διακολπικά. Στόχος της εξέτασης είναι να εκτιμηθεί ο κίνδυνος για χρωμοσωμικές ανωμαλίες και κυρίως για το σύνδρομο Down. Επίσης κάποιες σημαντικές ανατομικές ανωμαλίες μπορεί να είναι εμφανείς σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης του εμβρύου. Παρόλα αυτά το υπερηχογράφημα ανατομίας που ακολουθεί είναι το κατάλληλο για να διερευνηθεί πλήρως η δομή του εμβρύου.

Υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου (ανατομίας του εμβρύου).

Πρόκειται για ένα αναλυτικό υπερηχογράφημα που γίνεται στις 20-22 εβδομάδες κύησης. Κατά την διάρκεια της εξέτασης γίνεται λεπτομερής έλεγχος όλης της ανατομίας του εμβρύου, γίνονται μετρήσεις της ανάπτυξής του, ελέγχεται η θέση του πλακούντα και η ποσότητα του αμνιακού υγρού. Στο έμβρυο εξετάζονται με ιδιαίτερη προσοχή ο εγκέφαλος, το πρόσωπο, η σπονδυλική στήλη, η καρδιά, το στομάχι, τα νεφρά και τα άκρα.

Αναλυτικός υπερηχογραφικός έλεγχος της καρδίας του εμβρύου.

Η καρδία του εμβρύου εξετάζεται στο ιατρείο μας αρχικά κατά την διάρκεια του υπερηχογραφήματος της αυχενικής διαφάνειας. Στο υπερηχογράφημα ανατομίας ακολουθεί μια πιο αναλυτική εξέταση της δομής της καρδίας και των συνδέσεων των μεγάλων αγγείων και στα υπερηχογραφήματα ανάπτυξης ο έλεγχος επαναλαμβάνεται.

Ειδική εξέταση της καρδίας του εμβρύου συστήνεται στις παρακάτω περιπτώσεις:

  • Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό συγγενών ανωμαλιών της καρδίας σε κάποιον από τους δύο γονείς.
  • Εάν υπάρχει ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη ή λήψης αντι-επιληπτικών φαρμάκων.
  • Εάν κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο ρουτίνας υπάρχει υποψία καρδιακής ανωμαλίας, διαπιστωθεί αυξημένη αυχενική διαφάνεια ή διαπιστωθούν ορισμένες άλλες ανωμαλίες (μη καρδιακές) στο έμβρυο.

Η εξέταση της καρδίας του εμβρύου γίνεται από ειδικά εκπαιδευμένο συνεργάτη ιατρό στην εμβρυϊκή καρδιακή υπερηχογραφία. Μπορεί να γίνει και στο ιατρείο μας από τις 18-23 εβδομάδες κύησης.

Υπερηχογράφημα μέτρησης του τραχήλου της μήτρας.

Γίνεται συνήθως ταυτόχρονα με το υπερηχογράφημα ανατομίας του εμβρύου. Η εξέταση γίνεται συνήθως διακολπικά και έχει σαν σκοπό να διερευνήσει τις πιθανότητες που υπάρχουν για πρόωρο τοκετό. Αν υπάρχει ιστορικό προηγούμενου πρόωρου τοκετού ίσως χρειαστεί να γίνουν επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι ξεκινώντας νωρίτερα (π.χ. 16 εβδομάδες κύησης).

Υπερηχογράφημα ανάπτυξης και καλής κατάστασης (wellbeing) του εμβρύου.

Στο ιατρείο μας μετά τις 24 εβδομάδες κύησης, σε κάθε επίσκεψη διενεργείται υπερηχογράφημα ανάπτυξης. Στόχος του είναι να εκτιμήσει ότι το έμβρυο μεγαλώνει σωστά και ότι βρίσκεται σε καλή κατάσταση.

  • Προσδιορίζεται το μέγεθος του κεφαλιού, της κοιλίας και του μηριαίου οστού και υπολογίζεται το βάρος του εμβρύου.
  • Ελέγχονται οι κινήσεις του εμβρύου.
  • Ελέγχεται η θέση και η μορφή του πλακούντα.
  • Γίνεται μέτρηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού.
  • Εκτιμάται η ροή του αίματος στον πλακούντα και στο έμβρυο με έγχρωμο υπερηχογράφημα Doppler.

 

Υπερηχογράφημα Doppler.

Η υπερηχογραφική εξέταση στην εγκυμοσύνη με την τεχνική Doppler έχει σαν στόχο να ελέγξει εάν υπάρχει πρόβλημα στην τροφοδοσία του μωρού σας. Αυτό γίνεται ελέγχοντας τη ροή του αίματος:

  • Στις μητριαίες αρτηρίες της μητέρας που παρέχουν αίμα στην μήτρα και άρα στον πλακούντα. Ελέγχεται εάν η ροή προσαρμόζεται στις αυξανόμενες ανάγκες καθώς το έμβρυο αναπτύσσεται.
  • Στον ομφάλιο λώρο ελέγχεται η καλή ανταλλαγή θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου μεταξύ του εμβρύου και της μητέρας μέσω του πλακούντα.
  • Σε συγκεκριμένες αρτηρίες μέσα στο σώμα του εμβρύου εξετάζεται η κυκλοφορία του αίματος.. Για παράδειγμα εξετάζοντας την μέση εγκεφαλική αρτηρία ελέγχουμε την ροή του αίματος στον εγκέφαλο του εμβρύου.

3D/4D υπερηχογραφία.

Η 3D υπερηχογραφία απεικονίζει σταθερές τρισδιάστατες φωτογραφίες του μωρού σας ενώ η 4D εξέταση δείχνει τρισδιάστατες εικόνες σε κίνηση. Έτσι δημιουργείται μια πιο ρεαλιστική εικόνα της εξωτερικής μορφής του. Παρόλο που οι εξετάσεις αυτές δεν αυξάνουν σημαντικά την διαγνωστική ακρίβεια των υπερήχων παρέχουν εντυπωσιακές εικόνες από το έμβρυο στο εσωτερικό της μήτρας. Ενισχύουν με αυτό τον τρόπο στο «δέσιμο» της μητέρας και του συντρόφου της με το μωρό που έρχεται.

Πιστοποίηση στο υπερηχογράφημα εγκυμοσύνης.

Η σημασία των υπερήχων στην σωστή μαιευτική εξέταση και στην παρακολούθηση της εγκυμοσύνης γενικότερα είναι αναμφισβήτητη. Το υπερηχογράφημα δεν αποτελεί ιδιαίτερα πολύπλοκη εξέταση, απαιτεί όμως γνώση του αντικειμένου και εμπειρία από τον ιατρό που το εκτελεί. Η κατάλληλη συνεχής εκπαίδευση και η πιστοποίηση από αναγνωρισμένα κέντρα και οργανισμούς είναι απαραίτητα. Στο ιατρείο μας:

  • Ο ιατρός είναι πιστοποιημένος από το Fetal Medicine Foundation στον προγεννητικό έλεγχο (FMF ID: 24394). Συγκεκριμένα:
  1. Στην εξέταση της αυχενικής διαφάνειας (NT specialist).
  2. Στο υπερηχογράφημα ανατομίας του εμβρύου.
  3. Στην εκτίμηση του τραχήλου της μήτρας.
  4. Στο υπερηχογράφημα Doppler.
  • Έχει μετεκπαιδευτεί στο τμήμα εμβρυομητρικής ιατρικής (Fetal-Maternal Medicine) στο Πανεπιστήμιο Columbia (Columbia University, Presbyterian Hospital, New York) κατόπιν σχετικής εκπαιδευτικής άδειας από το ΚΕΣΥ.
  • Έχει άδεια εκτελέσεως υπερήχων Μαιευτικής και Γυναικολογίας από το ΚΕΣΥ (ΚΕντρικό Συμβούλιο Υγείας) κατόπιν σχετικών εξετάσεων.
  • Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Υπερήχων στην Μαιευτική & Γυναικολογίας και συμμετέχει ενεργά στις εκπαιδευτικές της δραστηριότητες.

 

Περισσότερες πληροφορίες

www.fetamedicine.org

www.isuog.org

www.smfm.org

Το παραπάνω ενημερωτικό κείμενο περιέχει γνώμες και πληροφορίες για θέματα σχετικά με την υγεία της γυναίκας. Δεν υπαγορεύει κάποιον αποκλειστικό τρόπο για την αντιμετώπιση ενός θέματος υγείας και δεν αποκλείει άλλους αποδεκτούς τρόπους θεραπείας.

Ο γιατρός σας είναι η καλύτερη πηγή πληροφοριών για τις ερωτήσεις και τις ανησυχίες που σχετίζονται με το ιατρικό σας πρόβλημα.