Μερικές φορές στην διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι απαραίτητο να περιορίσετε τις δραστηριότητές σας και ίσως σας συστηθεί να παραμείνετε στο κρεβάτι για κάποιο χρονικό διάστημα. Αν και ακούγεται σαν να πρόκειται για ένα ευχάριστο διάλειμμα ξεκούρασης δεν είναι έτσι ακριβώς. Εκτός από την ψυχολογία, κάποιες φορές μπορεί να επιβαρύνει και την υγεία της γυναίκας που εγκυμονεί.
Πότε συστήνεται η ξεκούραση στην διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η ξεκούραση στη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συστήνεται συχνά πια καθώς θεωρείτε ότι προσφέρει μικρό όφελος για την ομαλή εξέλιξη της. Γνωρίζουμε ότι με την ανάπαυση αυξάνεται η ροή του αίματος του πλακούντα, όμως δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι έτσι μειώνεται ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού και ότι αυξάνεται το βάρος του εμβρύου.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συστηθεί περιορισμός στις δραστηριότητες στην διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τέτοια παραδείγματα είναι:
- Αν υπάρχει κολπική αιμορραγία ιδιαίτερα εάν συνοδεύεται από αποκόλληση του πλακούντα, που φαίνεται και στο υπερηχογράφημα. Αν υπάρχει και πόνος στην κοιλιά ή συσπάσεις οι περιορισμοί μπορεί να είναι αυστηρότεροι.
- Αν υπάρχει προδρομικός πλακούντας δηλαδή όταν ο πλακούντας καλύπτει τον τράχηλο της μήτρας και υπάρχει κίνδυνος αιμορραγίας, ιδιαίτερα μετά το μέσον της εγκυμοσύνης.
- Σε περίπτωση που υπάρχει αυξημένη δραστηριότητα (συσπάσεις) της μήτρας.
- Αν υπάρχει κίνδυνος πρόωρου τοκετού όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις με ιστορικό πρόωρου τοκετού σε προηγούμενη κύηση, επέμβασης στον τράχηλο της μήτρας (κωνοειδής εκτομή) και όταν υπάρχουν συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας (π.χ. δίκερη μήτρα).
Η ύπαρξη κάποιας από τις παραπάνω καταστάσεις δεν σημαίνει ότι πρέπει οπωσδήποτε να περιορίσετε τις δραστηριότητές σας. Ο ιατρός σας ανάλογα με την περίπτωση και τα συμπτώματα που έχετε θα σας δώσει τις κατάλληλες οδηγίες.
Τι αφορά ο περιορισμός των δραστηριοτήτων στην διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Σε σπάνιες περιπτώσεις, λόγω κάποιας ιατρικής ένδειξης, μπορεί να συστηθεί να περιορίσετε τις δραστηριότητες σας στην διάρκεια της εγκυμοσύνης. Υπάρχουν διαβαθμίσεις σε τι αφορούν αυτοί οι περιορισμοί και το χρονικό διάστημα που θα ισχύσουν δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί εξ’ αρχής. Το εύρος των περιορισμών και ο χρόνος διάρκειάς τους μπορεί να μεταβάλλεται. Αυτό εξαρτάται από την πορεία της εγκυμοσύνης και των συμπτωμάτων που τους επιβάλουν.
Έτσι οι περιορισμοί μπορεί να αφορούν:
- Να περιορίσετε μόνο συγκεκριμένες δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στη λεκάνη σας και μπορεί να προκαλέσουν συσπάσεις της μήτρας. Τέτοιες δραστηριότητες είναι η σεξουαλική επαφή, το σήκωμα μεγάλου βάρους (πάνω από 10 κιλά) και το γρήγορο περπάτημα. Αυτό μπορεί να συστηθεί σε περίπτωση ύπαρξης προδρομικού πλακούντα ή σε περίπτωση αυξημένου κινδύνου για πρόωρο τοκετό (π.χ. μικρό μήκος τραχήλου στον υπερηχογραφικό έλεγχο).
- Ελάττωση των δραστηριοτήτων για ένα μικρό μόνο χρονικό διάστημα και να μην αφορά την πλήρη ακινησία στο κρεβάτι. Μπορεί να επιτρέπεται να κινείστε ελεύθερα στο σπίτι, αλλά όχι να κάνετε βαριές εργασίες ή να σηκώνεται αγκαλιά τα παιδιά σας. Ίσως ακόμη σας επιτραπεί να δουλεύετε εάν κάνετε δουλειά γραφείου.
- Κάποιες φορές μπορεί οι περιορισμοί να είναι περισσότεροι. Ίσως χρειαστεί να παραμένετε για μεγάλα χρονικά διαστήματα ξαπλωμένη ή καθισμένη. Σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως σας επιτρέπεται να σηκώνεστε μόνο για να χρησιμοποιείτε τουαλέτα ή να κάνετε ντουζ. Επίσης να υπάρχει περιορισμός και στο να κάνετε ακόμη και τις απλές δουλειές του νοικοκυριού σας (καθαριότητα, μαγείρεμα), μέχρι να γεννηθεί το μωρό σας.
Τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει ο περιορισμός των κινήσεων στη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Ο περιορισμός των κινήσεων στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και οι μεγάλες περίοδοι κατάκλισης στο κρεβάτι μερικές φορές συνοδεύονται από επιπλοκές. Κάποιες από αυτές μπορεί να είναι πολύ σοβαρές.
- Η θρόμβωση στις φλέβες των κάτω άκρων (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση) είναι η πιο σοβαρή επιπλοκή. Μια από τις πιο σοβαρές συνέπειές της είναι η πνευμονική εμβολή που μπορεί να είναι απειλητική για την ζωή.
- Ελάττωση της οστικής πυκνότητας, Λόγω μειωμένης μυϊκής δραστηριότητας υπάρχει κίνδυνος τα οστά να αποδυναμωθούν και να γίνουν πιο εύθρυπτα.
- Αποδυνάμωση της φυσικής κατάστασης του οργανισμού (μυϊκού και καρδιαγγειακού συστήματος). Σε παρατεταμένη κατάκλιση μπορεί να προκύψει μέχρι και ατροφία των μυών και ανάγκη φυσιοθεραπείας για να ανακάμψει το σώμα.
- Μη φυσιολογική μεταβολή του σωματικού βάρους. Μπορεί να υπάρξει μεγάλη αύξηση ή αντίθετα μείωση βάρους.
- Συχνά αναπτύσσεται έντονο άγχος και κάποιες φορές κατάθλιψη. Συχνά υπάρχει το αίσθημα της αυτοενοχοποίησης.
Τι πρέπει να συζητήσω με τον ιατρό μου;
Αν ο ιατρός σας συστήσει να περιορίσετε τις δραστηριότητες σας στην διάρκεια της εγκυμοσύνης υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να διευκρινίσετε. Ίσως οι παρακάτω ερωτήσεις να σας βοηθήσουν να καταλάβετε τι πρέπει να περιμένετε.
- Χρόνος. Γιατί χρειάζεται τώρα να περιορίσω τις δραστηριότητές μου; Για πόσο διάστημα θα κρατήσει αυτό; Αν το πρόβλημα ή τα συμπτώματα περιοριστούν θα σταματήσουν οι περιορισμοί;
- Θέση. Μπορώ να σηκώνομαι όρθια; Για πόση ώρα; Πρέπει να ξαπλώνω με συγκεκριμένη θέση; Πως μπορώ να αποφύγω την θρόμβωση;
- Προσωπική υγιεινή. Μπορώ να χρησιμοποιώ την τουαλέτα; Μπορώ να κάνω ντους και να λούσω τα μαλλιά μου;
- Δραστηριότητες. Μπορώ να τρώω στο τραπέζι; Μπορώ να κάνω ελαφριές δουλειές στο σπίτι (π.χ. μαγείρεμα και συμμάζεμα); Μπορώ να οδηγώ; Μπορώ να περπατώ ήρεμα;
- Σεξουαλική δραστηριότητα. Επιτρέπεται; Υπό ποιες προϋποθέσεις; Ο οργασμός είναι επικίνδυνος;
Οργανώστε την καθημερινότητά σας.
Ο περιορισμός των δραστηριοτήτων μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην καθημερινότητα σας. Φροντίστε να οργανωθείτε:
- Έχετε κοντά σας, για να φτάνετε εύκολα, ότι είναι απαραίτητο ή το χρησιμοποιείτε συχνά (π.χ. τηλέφωνο, τηλεχειριστήριο τηλεόρασης).
- Αντιμετωπίστε την βαριεστημάρα. Διαβάστε ένα βιβλίο, σερφάρετε στο internet, οργανώστε τις φωτογραφίες σας.
- Κρατηθείτε σε φόρμα. Συζητήστε με τον ιατρό σας αν μπορείτε να περπατάτε λίγο ή να κάνετε κάποιες ήπιες ασκήσεις ώστε να αποφύγετε τα μουδιάσματα στους μύες σας.
- Ζητήστε βοήθεια από συγγενείς και φίλους για διάφορες δουλειές και υποχρεώσεις του σπιτιού σας (καθαριότητα, ψώνια, μαγείρεμα).
- Βοηθήστε τα μεγαλύτερα παιδιά σας να προσαρμοστούν στην νέα αυτή κατάσταση. Ο περιορισμός των δραστηριοτήτων σας ίσως δημιουργήσει ένταση και άγχος στα μεγαλύτερα παιδιά σας. Φροντίστε να υπάρχει βοήθεια και κάποιος να τα συνοδεύει στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Εσείς μπορεί να συνεχίζεται να τους διαβάζετε παραμύθια ή να βλέπετε ταινίες στην τηλεόραση μαζί τους.
- Μην διστάσετε να ζητήσετε ψυχολογική υποστήριξη. Εάν αυτή η κατάσταση σας δημιουργεί έντονο άγχος και στενοχώρια ζητήστε συμπαράσταση. Μέλη της οικογενείας σας, ο ιατρός και η μαία σας ή κάποιος ειδικός ψυχολόγος μπορούν να σας βοηθήσουν σε αυτήν την ιδιαίτερη φάση της ζωής σας.
- Μοιραστείτε τις σκέψεις, τις φοβίες και τις ανησυχίες σας με τον σύντροφό σας. Η καλή επικοινωνία θα βοηθήσει και τους δυο σας να ξεπεράσετε αυτήν την δύσκολη κατάσταση.
Θυμηθείτε ότι η πλήρης κατάκλιση και ακινητοποίηση στην διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συστήνεται πια, παρά σε σπάνιες περιπτώσεις. Αν ο ιατρός σας το συστήσει ρωτήστε τον τι ακριβώς μπορείτε να κάνετε και για πόσο χρονικό διάστημα. Οπλιστείτε με υπομονή και φροντίστε τον εαυτό σας μέχρι της ώρα του τοκετού.
