Φυλλικό οξύ στην εγκυμοσύνη

Μια από τις πιο σημαντικές προληπτικές παρεμβάσεις που μπορείτε να κάνετε στην διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και στην περίοδο που προηγείται, είναι η λήψη συμπληρώματος φυλλικού οξέος. Αυτό ισχύει ακόμη και για γυναίκες που δεν παρουσιάζουν πρόβλημα υγείας και που έχουν μια πλήρη και ισορροπημένη διατροφή.

Τι είναι το φυλλικό οξύ;

Το φυλλικό οξύ είναι μία βιταμίνη (βιταμίνη Β9), που είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Υπάρχει σε μεγαλύτερη ποσότητα σε κάποια τρόφιμα όπως το σπανάκι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το μπρόκολο και τις πατάτες. Κάποια τρόφιμα επίσης, όπως τα δημητριακά για πρωϊνό, μπορεί να έχουν εμπλουτιστεί με φυλλικό οξύ. Η πρόσληψη μέσω της διατροφής όμως διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Γιατί είναι σημαντική η λήψη του στην εγκυμοσύνη;

Στην διάρκεια της εγκυμοσύνης χρειάζεστε σταθερή πρόσληψη φυλλικού οξέος για την σωστή ανάπτυξη του εμβρύου σας. Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης αναπτύσσονται τα διάφορα όργανα του εμβρύου (περίοδος οργανογένεσης). Έχει βρεθεί ότι η πιθανότητα εμφάνισης ανατομικών ανωμαλιών της σπονδυλικής στήλης και του εγκεφάλου στο σχηματιζόμενο έμβρυο, ελαττώνεται εάν έχει προηγηθεί λήψη φυλλικού οξέος στην αρχή της εγκυμοσύνης.

Η διατροφή από μόνη της (πράσινα λαχανικά, δημητριακά) δεν παρέχει πάντα με αξιοπιστία επαρκείς ποσότητες φυλλικού οξέος. Χρησιμοποιώντας φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν φυλλικό οξύ είστε σίγουρη ότι παίρνετε καθημερινά την ποσότητα που χρειάζεστε, ιδιαίτερα εάν είστε έγκυος.

Πότε πρέπει να τα ξεκινήσω;

Ιδανικά πρέπει να ξεκινήσετε να λαμβάνετε σκευάσματα που περιέχουν φυλλικό οξύ τουλάχιστο ένα μήνα πριν να μείνετε έγκυος. Συνήθως συστήνεται, να τα ξεκινάτε αμέσως μόλις αρχίσετε τις προσπάθειες για εγκυμοσύνη. Εάν η εγκυμοσύνη δεν είναι προγραμματισμένη ή δεν παίρνατε πριν συμπληρώματα, αρχίστε αμέσως μόλις μάθετε ότι είστε έγκυος. Η χορήγηση τους πρέπει να συνεχίζεται τουλάχιστο για τους 3 πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης.

Το φυλλικό οξύ δεν βελτιώνει την γονιμότητα ούτε αυξάνει τις πιθανότητες να μείνετε έγκυος.

Ποια δόση είναι κατάλληλη;

Οι περισσότεροι οργανισμοί (WHO, ACOG, RCOG) συστήνουν την λήψη φυλλικού οξέος σε δόση τουλάχιστον 400 μικρογραμμαρίων (0,4mg) σε καθημερινή βάση (π.χ. Fanolit 0,5mg). Όταν όμως υπάρχει αυξημένη πιθανότητα το έμβρυο να εμφανίσει βλάβη στη σπονδυλική στήλη και τον εγκέφαλο, η δόση πρέπει να αυξάνεται. Πρέπει τότε, η καθημερινή δόση φυλλικού οξέος να είναι 5 mg καθημερινά (π.χ. Fanolit 5mg ή Filicine 5mg). Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης ανωμαλιών του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) υπάρχει στις παρακάτω περιπτώσεις:

Εάν κάποιος από τους δύο μέλλοντες γονείς είχε στο παρελθόν εγκυμοσύνη όπου το έμβρυο παρουσίαζε ανωμαλία στο ΚΝΣ.
Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αυτής της κατάστασης.
Εάν η γυναίκα λαμβάνει αντι-επιληπτικά φάρμακα.
Εάν υπάρχει ιστορικό κοιλιοκάκης.
Σε περίπτωση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 ή 2.
Εάν η γυναίκα είναι φορέας γονιδίου της β-μεσογειακής αναιμίας (συστήνεται η λήψη 5mg καθημερινά μέχρι την γέννηση του παιδιού).
Σε περίπτωση αιμολυτικής αναιμίας, ειδικότερα μεσογειακής ή δρεπανοκυτταρικής αναιμίας (λήψη 5-10mg καθημερινά μέχρι την γέννηση του παιδιού).
Σε γυναίκες με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30.

Ποια σκευάσματα που περιέχουν φυλλικό οξύ μπορώ να χρησιμοποιήσω;

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σκευάσματα που περιέχουν μόνο φυλλικό οξύ ή πολυβιταμινούχα σκευάσματα που είναι κατάλληλα για την εγκυμοσύνη. Παραδείγματα αποτελούν τα παρακάτω: