Η ενδομήτρια αντισυλληπτική συσκευή MIRENA είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος αντισύλληψης. Μπορεί επίσης και να χρησιμοποιηθεί και για την αντιμετώπιση της μηνορραγίας (μεγάλη απώλεια αίματος στην περίοδο). Τοποθετείται εύκολα μέσα στη μήτρα και έχει 5 χρόνια διάρκεια ζωής.
Τι είναι το Mirena
Το MIRENA είναι μία μικρή πλαστική συσκευή σε σχήμα «Τ» που τοποθετείται στο εσωτερικό της μήτρας. Η συσκευή δεν περιέχει χαλκό όπως τα κλασικά σπιράλ αλλά μια ορμόνη, την λεβονοργεστρέλη (levonorgestrel, μορφή προγεστερόνης). Η ορμόνη αυτή βρίσκεται στον κεντρικό κορμό του Mirena. Αυτή η ορμόνη απελευθερώνεται αργά μέσα στη μήτρα και αποτρέπει την σύλληψη. Δύο μικρά πλαστικά σχοινάκια προβάλουν από την συσκευή και βρίσκονται έξω από την μήτρα στο ανώτερο μέρος του κόλπου. Ψηλαφώντας τα βεβαιωνόμαστε ότι βρίσκεται στη θέση του και τραβώντας τα ο ιατρός το αφαιρεί. Το μέγεθος του κορμού του Mirena είναι όσο ένα σπίρτο.
Πως δουλεύει το Mirena
Η ορμόνη που περιέχει το Mirena αυξάνει την ποσότητα και κάνει παχύρευστη την βλέννα στον τράχηλο της μήτρας. Αυτό εμποδίζει τα σπερματοζωάρια να εισέλθουν. Η ορμόνη επίσης λεπταίνει το εσωτερικό της μήτρας (ενδομήτριο). Με αυτόν τον τρόπο ακόμη και αν δημιουργηθεί ένα γονιμοποιημένο ωάριο είναι απίθανο να εμφυτευθεί στη μήτρα. Επίσης αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση της ποσότητας του αίματος στην περίοδο. Σε μερικές γυναίκες η προγεστερόνη του Mirena αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία αν και αυτό δεν συμβαίνει συχνά.
Ποιες είναι οι χρήσεις του Mirena
Το Mirena μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες καταστάσεις:
- Αντισύλληψη. Πρόκειται για μια πολύ αποτελεσματική μορφή αναστρέψιμης αντισύλληψης. Μόνο δύο στις 1000 γυναίκες είναι δυνατό να μείνουν έγκυες για κάθε χρόνο χρήσης του.
- Αν χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της μηνορραγίας μπορεί να μειώσει την απώλεια αίματος έως και 90%. Μπορεί να παραμείνει στη μήτρα για 5 χρόνια ή περισσότερο αν η γυναίκα είναι πάνω από 45 ετών.
- Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται και στην αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης.
- Σε συνδυασμό με οιστρογόνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ορμονική θεραπεία υποκατάστασης.
Το Mirena δεν επηρεάζει την σεξουαλική επαφή ούτε την σεξουαλική διάθεση. Η προγεστερόνη που περιέχει δεν επηρεάζει την λειτουργία του οργανισμού καθώς δεν απορροφάται από το σώμα σε σημαντικό βαθμό. Δρα κυρίως τοπικά, μόνα στη μήτρα.
Η περίοδος με το Mirena είναι συνήθως ηπιότερες όσον αφορά την απώλεια αίματος και λιγότερο επώδυνες. Μετά από 1 χρόνο χρήσης το 20% των γυναικών έχουν ελάχιστη ή καθόλου περίοδο. Αυτό όμως δεν επηρεάζει την λειτουργία του οργανισμού. Η γονιμότητα επανέρχεται αμέσως μόλις αφαιρεθεί.
Η πιθανότητα εμφάνισης εξωμητρίου κυήσεως είναι μικρότερη για τις γυναίκες που χρησιμοποιούν Mirena.
Ποια προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν
Αν και απίθανο μπορεί σπανίως να παρουσιαστούν προβλήματα κατά την τοποθέτησή του Mirena:
- Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων είναι αδύνατη η εισαγωγή του μέσω του τραχήλου της μήτρας λόγω στένωσης. Ίσως τότε να χρειάζεται χορήγηση αναισθησίας για την τοποθέτηση.
- Πολύ σπάνια (λιγότερο από 2 στις 1000 περιπτώσεις) κατά την εισαγωγή του μπορεί να γίνει μια μικρή τρύπα στην μήτρα (διάτρηση μήτρας). Αν συμβεί αυτό μπορεί να χρειαστεί λαπαροσκόπηση για την αφαίρεσή του.
- Η πιθανότητα φλεγμονής είναι ελάχιστη αν η τοποθέτηση γίνει υπό άσηπτες συνθήκες. Η χορήγηση αντιβιοτικών είναι συνήθης πρακτική μετά την τοποθέτηση.
- Η πιθανότητα αυτόματης αποβολής του Mirena είναι περίπου 5%. Είναι πιο πιθανό να συμβεί τους πρώτους 3 μήνες μετά την τοποθέτησή του. Εάν αυτό συμβεί χωρίς να το αντιληφθείτε σταματά η αντισυλληπτική κάλυψη και υπάρχει κίνδυνος κύησης.
Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες
Το πιο συχνό πρόβλημα είναι η παρουσία ανώμαλης κολπικής αιμορραγίας. Συνήθως είναι ήπια, συνεχής, με μικρή ροή ζωηρού κόκκινου αίματος ή καφέ εκκρίσεις. Αυτό συνήθως συμβαίνει τους πρώτους 3 με 6 το πολύ μήνες. Μετά από αυτό το διάστημα πρέπει να σταματήσει.
Οι παρενέργειες που να σχετίζονται με την προγεστερόνη που εκκρίνει το Mirena είναι σπάνιες. Η προγεστερόνη απορροφάται σε πολύ μικρό ποσοστό στην κυκλοφορία του αίματος. Δρα κυρίως τοπικά, στη μήτρα. Εάν εμφανιστούν όμως είναι ήπιες και υποχωρούν μετά τους πρώτους 3 με 6 μήνες. Πρόκειται για πρήξιμο στο στήθος, κατακράτηση υγρών, διαταραχές στη διάθεση, πονοκεφάλους, ήπια ακμή. Δεν προκαλεί αύξηση βάρους.
Κάποιες γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν απλές λειτουργικές κύστεις ωοθηκών. Αυτές δεν αποτελούν πρόβλημα καθώς δεν δημιουργούν συμπτώματα και υποχωρούν μόνες τους.
Πότε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί
Υπάρχουν κάποιες (πολύ λίγες) περιπτώσεις που η χρήση του Mirena αντενδείκνυται:
- Πρόσφατος (τα τελευταία 5 έτη) καρκίνος του μαστού.
- Άγνωστης αιτίας ανώμαλη κολπική αιμορραγία.
- Φλεγμονή έσω γεννητικών οργάνων.
- Πολύ μεγάλα ινομυώματα που αλλάζουν σχήμα στην κοιλότητα της μήτρας.
- Συγγενείς ανωμαλίες (σχήματος) μήτρας.
Τοποθέτηση του Mirena
Προετοιμασία
Η τοποθέτηση μπορεί να γίνει στο ιατρείο και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία. Προτείνουμε να πάρετε όποιο αναλγητικό προτιμάτε (π.χ. Depon, Nurofen) μία ώρα πριν την τοποθέτηση. Η λήψη τροφής και νερού δεν απαγορεύεται. Προτείνουμε να τοποθετείται αμέσως μετά την περίοδο ώστε να είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει κίνδυνος κύησης. Εάν αποφασίσετε να το βάλετε αργότερα μέσα στον κύκλο χρησιμοποιείστε κάποιο αντισυλληπτικό μέσο από την τελευταία περίοδο έως την τοποθέτηση.
Η διαδικασία της τοποθέτησης
Η διαδικασία μοιάζει με αυτή της λήψης του τέστ Παπανικολάου. Ένα μητροσκόπιο τοποθετείται στον κόλπο και ο τράχηλος καθαρίζεται με αντισηπτικό (Betadine). Με ένα μεταλλικό εργαλείο ελέγχεται το μέγεθος και η θέση της μήτρας. Το Mirena, που βρίσκεται μέσα σε μια ειδική πλαστική συσκευή τοποθέτησης, οδηγείται μέσα στην μήτρα. Αυτή είναι η μόνη στιγμή που μπορεί να νιώσετε λίγο πόνο.
Μετά την τοποθέτηση
Μπορεί να έχετε ήπιο πόνο (σαν της περιόδου) για λίγες ώρες. Πάρτε τα αναλγητικά που προτιμάτε. Μικρή ποσότητα αίματος από τον κόλπο μπορεί να υπάρχει για λίγες ημέρες. Άμεσα μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές δραστηριότητές σας.
Αποφύγετε την σεξουαλική επαφή για μία εβδομάδα. Εάν έχετε επαφή χρησιμοποιείστε επιπλέον προφύλαξη. Μετά την πρώτη εβδομάδα το Mirena παρέχει αντισυλληπτική προστασία.
Εάν χρησιμοποιείτε ταμπόν κατά την διάρκεια της περιόδου προσέξτε να μην τραβήξετε τα νήματα όταν το αφαιρείτε.
Παρακολούθηση
Επισκεφτείτε τον ιατρό σας μετά από την πρώτη περίοδο από την τοποθέτηση για ελεγχθεί η σωστή θέση του Mirena στη μήτρα. Αυτό γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο και επισκόπηση των νημάτων. Η παρακολούθησή του ακολούθως γίνεται στα πλαίσια του ετήσιου γυναικολογικού ελέγχου.
Αφαίρεση και αλλαγή του Mirena
Η διάρκεια ζωής του είναι 5 έτη. Εάν είστε όμως πάνω από τα 45 είναι ασφαλές να το κρατήσετε χωρίς αλλαγή έως την εμμηνόπαυση. Η αφαίρεσή του μπορεί να γίνει όποτε το επιλέξετε εσείς και είναι ανώδυνη. Εάν θέλετε να συνεχίσετε την χρήση του η τοποθέτηση της νέας συσκευής μπορεί να γίνει άμεσα. Σπάνια, εάν υπάρχει «σύσπαση» του τραχήλου της μήτρας κατά την αφαίρεση του παλαιού μπορεί να είναι αδύνατη η εισαγωγή άμεσα νέας συσκευής. Τότε η τοποθέτηση θα γίνει στον επόμενο κύκλο.
Η γονιμότητα επανέρχεται αμέσως μετά την αφαίρεση του Mirena.